________________
સમકાલીન ધાર્મિક પરિસ્થિતિ
૫૩
ઉતરે ઊભો હોય કે માખીઓની ભીડ અને ઘંઘાટ હોય, ત્યાંની ભિક્ષા હું લેતે નહિ. મત્સ્ય, માંસ, સુરા ઈત્યાદિ પદાર્થ લેતે નહિ.*એક જ ઘરમાં ભિક્ષા લઈને એક જ કેળિયા ઉપર હું જીવતો. અથવા બે ઘરોમાં ભિક્ષા લઈને બે કોળિયા ઉપર, એ પ્રમાણે દરરોજ વધારતો. વધારતે સાત દિવસમાં સાત ઘરમાં ભિક્ષા લઈને સાત કાળિયા ખાઈને હું રહેતો. હું એક કડછી ભરીને જ ખોરાક લેતો. આ રીતે સાત દિવસ વધારતે જઈને સાત કડછી અન્નથી હું મારી ઉપજીવિકા ચલાવતે હતે. એકાંતરે જમવાનું રાખતા. બે દિવસને અંતરે જમતા. આ રીતે ઉપવાસની મર્યાદા વધારતાં જઈને સાત દિવસને અંતરે કે પખવાડિયામાં એક દિવસ હું જમત.
(ઈ) “શાક, શ્યામાક, નીવાર, ચમારે ફેકેલા ચામડાના ટુકડા, શેવાળ, કુશકી, બળી ગયેલું અન્ન, ખેળ, ઘાસ અથવા ગાયનું છાણ ખાઈને હું રહેતું. અથવા અરણ્યમાં સહેજે મળતાં કંદમૂળો પર હું ઉપજીવિકા ચલાવતે. હું શણનાં વસ્ત્ર ધારણ કરતે. મિશ્રવસ્ત્રો ધારણ કરતે. શબ પર નાખેલાં વસ્ત્રો ધારણ કરતે. રસ્તાપરનાં ચીંથરાંમાંથી વસ્ત્રો તૈયાર કરીને હું ધારણ કરતા. વલ્કલ ધારણ કરતે, અજિન મૃગચર્મ ધારણ કરતો. કુશનું બનાવેલું ચીવર ધારણ કરતે. ભીંડીનું ચીવર ધારણ કરતે. માણસના કે ઘોડાના વાળની કામળ અથવા ઘૂવડના પીછાંનું ચીવર હું ધારણ કરતે.
(નિ) “હું દાઢી, મૂછે અને વાળ ખેંચી કાઢો. ઊભો રહીને તપસ્યા કરતો. બે પગ પર બેસીને તપસ્યા કરતો.
(ઈ) “હું કાંટાઓની પથારી પર સૂત. દહાડામાં ત્રણ વખત નહાતે. આવી રીતે હું અનેક પ્રકારનું દેહદમન કરતો. આ મારી તપસ્વિતા.
*જન સાધુઓ માસ્ય અને માંસ લેતા પણ સુરા લેતા હોય એવો દાખલો મળતા નથી. માંસાહારની ચર્ચા અગિયારમા પ્રકરણમાં કરી છે.
