________________
પરિશિષ્ટ ત્રીજું
૩૧૯ તેણે સહન કરવાં. તે વિઘોની અનેકવિધ બાધા થાય, તે પણ અનાગરિક રહીને તેણે પોતાનાં ઉત્સાહ અને પરાક્રમ દઢ કરવાં. ૧૨
તેણે ચોરી કરવી નહિ, ખોટું બોલવું નહિ, સ્થિરચર પ્રાણીઓ પ્રત્યે મૈત્રીની ભાવના કેળવવી અને મનનું મેલાપણું મારપક્ષીય છે એમ જાણીને તે કાઢી નાખવું. ૧૩
તેણે ક્રોધ અને અતિમાનને વશ થવું નહિ, તેનું સમૂળ ઉચ્છેદન કરવું, અને નિષ્ઠાથી (ખાતરીથી) વૃદ્ધિમાર્ગગામી થઈને પ્રિયાપ્રિય સહન કરવું. ૧૪
કલ્યાણપ્રિય માણસે પ્રજ્ઞાને મહત્ત્વ આપીને તે વિઘો સહન કરવાં, એકાન્તવાસમાં અસંતોષ જણાય છે તે પણ સહન કરવો અને ચાર શોકપ્રદ વાતો સહન કરવી. ૧૫
વાત એ કે, હું આજે શું ખાઈશ, ક્યાં જમીશ, ગઈ રાત્રે ઊંધ ન આવવાથી તકલીફ થઈ, આજે ક્યાં ઊંધવું? અનાગરિક શૈક્લે (શેખ) આ (ચાર) વિતર્ક તજવા. ૧૬
વખતોવખત અન્ન અને વસ્ત્રો મળતાં હોય ત્યારે તેમાં પ્રમાણ રાખવું, અલ્પસંગી થવું. તે પદાર્થોથી મનનું રક્ષણ કરનાર અને ગામમાં સંયમથી વર્તનાર ભિક્ષુએ બીજાઓને ખીજ ચઢે તેવું કૃત્ય કરે તો પણ કઠોર વચન બોલવું નહિ. ૧૭
તેણે પોતાની નજર પગ તરફ રાખવી, ચંચલતાથી ચાલવું નહિ, ધ્યાનરત અને જાગૃત રહેવું, ઉપેક્ષાને અવલંબ કરીને ચિત્ત એકાગ્ર કરવું, તર્ક અને ચાંચલ્યનો નાશ કરવો. ૧૮
તે સ્મૃતિમાન પુરુષે પોતાના દોષ બતાવનારાઓને અભિનંદન કરવું, સબ્રહ્મચારીઓ માટે કઠોરતા રાખવી નહિ, પ્રસંગોપાત્ત સારા જ શબ્દો ઉચ્ચારવા, લોકો સાથે વાદવિવાદમાં ઊતરવાની ઈચ્છા રાખવી નહિ. ૧૯
ત્યારપછી સ્મૃતિમાન પુરુષે જગતના પાંચ રજેને ત્યાગ કરતા શીખવું. (એટલે) રૂ૫, શબ્દ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ