________________
૩૧૮
ભગવાન બુદ્ધ
સર્વ તમસને નાશ કરીને શ્રમણ ધર્મમાં રત થયેલે એ. આ સદેવક એક જ જગતને ચક્ષુષ્માન દેખાય છે. ૨
ઘણા બદ્ધ માણસોના હિતેચ્છાથી પ્રશ્ન પૂછવા માટે અનાશ્રિત અને અદાંભિક એવા બુદ્ધપદને પામેલા સંઘનાયક પાસે હું આવ્યો છું. ૩
સંસારથી કંટાળીને ઝાડ નીચે, સ્મશાનમાં અથવા પર્વતની ગુફાઓમાં એકાંતવાસ સેવન કરતા ભિક્ષુને, ૪
તેવી ભલીબૂરી જગ્યાએ ભયો કયા છે? તે નિઃશબ્દ પ્રદેશમાં ક્યા ભયોથી તે ભિક્ષુએ ડરવું ન જોઈએ ? ૫
અમૃત દિશા તરફ જવા માટે સુદૂર પ્રદેશમાં નિવાસ કરતા ભિક્ષુએ કયાં વિઘો સહન કરવાં જોઈએ? ૬
એ દઢનિશ્ચયી ભિક્ષુની વાણી કેવી હોવી જોઈએ? તેની રહેણીકરણી કેવી હોવી જોઈએ અને તેનાં શીલ અને વ્રત કેવાં હોવાં જોઈએ? ૭
સેની જેવી રીતે રૂપું અગ્નિમાં નાખીને તેમાંથી કચરો કાઢી નાખે છે, તેવી રીતે સમાહિત, સાવધ અને સ્મૃતિમાન ભિક્ષુએ કો. અભ્યાસક્રમ સ્વીકારીને પિતાની મલિનતા બાળી નાખવી? ૮
ભગવાન બોલ્યા, હે સારિપુત્ત, સંસારથી કંટાળીને એકાંતવાસ સેવન કરનાર સંબધિપરાયણ ભિક્ષનું મને જે કર્તવ્ય લાગે છે, તે હું તને કહું છું. હું
એકાન્તવાસમાં રહેતા સ્મૃતિમાન ધીર ભિક્ષુએ પાંચ ભયથી ડરવું નહિ. મચ્છર કરડવું, સાપ, માણસોથી થતી પીડા, ચતુષ્પદથી, ૧૦
- અને પરધર્મીઓથી ડરવું નહિ. પરધર્મીઓનાં ઘણું ભયાનક , કામે જોઈને પણ તેમનાથી ડરવું નહિ. અને તે કુશલાન્વેષી ભિક્ષુએ બીજાં પણ વિદ્યા સહન કરવાં. ૧૧
રોગ અને ભૂખ વડે ઉત્પન્ન થતી તકલીફ, ઠંડી અને ઉનાળે
