________________
યજ્ઞયાગ
૨૨૩
રાજાએ લેાકેાનું ન્યાયી રીતે રક્ષણ કરવાના પ્રારંભ કર્યાં; પણ દરિદ્રી લોકાને ઉદ્યોગ મળે, એવી વ્યવસ્થા કરી નહિ. આથી દારિદ્વ્ર ખૂબ વધ્યું અને એક માણસે ચારી કરી. લકાએ તેને રાજાના હાથમાં સોંપ્યા એટલે રાજાએ પૂછ્યું, “ ભાઈ, તે ચારી કરી એ સાચું છે? ''
tr
માણુસ—સાચું, મહારાજ. રાજા—ચારી શા માટે કરી?
માણુસ—મહારાજ, મારા નિર્વાહ ચાલતા નથી તેથી. તેને જોઈતું દ્રવ્ય આપીને રાજા ખેલ્યેા, “ આ દ્રશ્ય વડે તું પેાતાના નિર્વાહ કરજે, તારા કુટુંબ ને પોષજે, વ્યાપાર ઉદ્યોગ અને દાનધમ કરજે.'' આ વાત ખીજા એક એકારને કાને ગઈ. ત્યારે તેણે પણ ચેારી કરી. રાજાએ તેને પણ યાગ્ય દ્રવ્ય આપ્યું. આથી લેાકાને એમ થયું કે, જે ચારી કરે છે, તેને રાજા ઈનામ આપે છે. એટલે દરેક માણસ ચેારી કરવા લાગ્યા. તેમાંના એકને પકડીને રાજા પાસે લઈ ગયા. રાજાએ વિચાર કર્યાં, · જો ચારી કરવાવાળાને હું દ્રવ્ય આપતા જાઉં, તે આખા રાજ્યમાં અમાઁદ ચારીએ થશે. તેથી આ માણસને શિરચ્છેદ કરાવવા જોઇએ.'' આથી તેણે તે માણસને રસીએથી બંધાવ્યેા, તેનું મુંડન કરાવ્યું, અને રસ્તાઓમાં તેને ફેરવીને નગરની દક્ષિણ દિશામાં તેનેા શિરચ્છેદ કરવાની આજ્ઞા આપી.
તે પ્રકાર જોઈ તે ચાર લેાા ગભરાઈ ગયા. હવે પછી સીધી રીતે ચારીએ કરવી જોખમાયું છે, એમ જાણીને તેમણે તીક્ષ્ણ શસ્રા તૈયાર કરાવ્યાં, અને તેઓ ખુલ્લી રીતે ધાડ પાડવા લાગ્યા... આ રીતે દરિદ્રી લેાકાતે વ્યવસાય નહિ મળવાથી ઘરિશ્ર્વ વધતું ચાલ્યું; દારિદ્વ્ર વધવાથી ચેરીએ એને લૂટમાર વધી; લૂટમાર વધવાથી શસ્ત્રાસ્ત્ર વધ્યાં; શસ્ત્રાસ્ત્રો વધવાથી પ્રાણધાત વધ્યા; પ્રાણુંધાત વધવાથી અસત્ય વધ્યું; અસત્ય વધવાથી ચાડી વધી; ચાડીએ વધવાથી વ્યભિચાર વધ્યેા, અને પરિણામે ગાળાગાળી અને
