________________
૨૧૮
ભગવાન બુદ્ધ
ગોતમ તને મળવા આવે, અને તારે તેને મળવા ન જવું એ જ યોગ્ય છે.
કૂટરઃ–હવે મારું કહેવું શું છે તે સાંભળો. શ્રમણ ગોતમ ઊંચા કુળમાં જન્મ્યા છે. અને મોટી સંપત્તિનો ત્યાગ કરીને તે શ્રમણ થયા છે, જુવાનીમાં જ તેમણે સંન્યાસ લીધો. તે તેજસ્વી અને સુશીલ છે. તે મધુર અને કલ્યાણપ્રદ વચન બોલવાવાળા છે, અને ઘણાઓના આચાર્ય અને પ્રાચાર્ય છે. તે વિષયોથી મુક્ત થઈને શાંત થયા છે. તે કર્મવાદી અને ક્રિયાવાદી છે. બધા દેશના લોકે તેનો ધર્મ સાંભળવા આવે છે. તે સમ્યફ સંબુદ્ધ વિદ્યાચરણસંપન્ન, લેકવિદ્દ, સંયમી પુરુષને સારથિ, દેવ-મનુષ્યને શાસ્તા છે, એવી તેની કીર્તિ બધે ફેલાઈ છે. બિબિસાર રાજા તેમ જ પસેનદિ કેસલ રાજા પોતાના પરિવાર સાથે તેના શ્રાવકે થયા. આ રાજાઓની જેમ પશ્કરસાદિ જેવા બ્રાહ્મણને પણ તેઓ પૂજ્ય છે. આટલી મોટી રેગ્યતાવાળા તે હાલ આપણે ગામ આવ્યા છે, તેથી આપણે તેને આપણું અતિથિ માનવા જોઈએ અને અતિથિ તરીકે તેમના દર્શને જઈને તેમને સત્કાર કરવો અમારે માટે ઉચિત છે.
બ્રાહ્મણ કુટદત, તે આ જે ગેમની સ્તુતિ કરી, તેથી અમને એમ લાગે છે કે, સજનેએ સે યોજન જઈને પણ તેમને મળવું યોગ્ય છે. ચાલ, આપણે બધા જ તેમના દર્શને જઈએ.
પછી કૂટદન્ત બ્રાહ્મણસમુદાયને સાથે લઈને ભગવાન આમ્રયષ્ટિ વનમાં રહેતા હતા ત્યાં આવ્યો. અને ભગવાનને કુશલ પ્રશ્નાદિક પૂછીને એક બાજુએ બેસી ગયો. તે બ્રાહ્મણેમાંના કેટલાક ભગવાનને નમસ્કાર કરીને, કેટલાક તેને પિતાનાં નામગાત્ર જણાવીને, અને કેટલાક કુશલ પ્રક્ષાદિક પૂછીને એક બાજુ પર બેઠા.
પછી કૂટદત્તે ભગવાનને કહ્યું, “આપ ઉત્તમ યજ્ઞવિધિ જાણો છો એવું મેં સાંભળ્યું છે. આપ અમને એ સમજાવશે, તે સારું થશે.”
ભગવાને નીચેની વાર્તા કહી