________________
૧૩૬
ભગવાન બુદ્ધ
પિતાની સાથે લઈને રાજગૃહ આવ્યા, તે વખતે આખું રાજગૃહ ખળભળી ઊઠયું, છતાંય સારિપુત્તને બુદ્ધ કાણું છે એની સહેજ પણ ખબર ન હતી એ કેમ બને? અસ્સજિ પંચવર્ગોમાં એક હતો. તેને બીજા પંચવર્ગ સાથે કાશીની આસપાસ ધર્મોપદેશ કરવા માટે મોકલીને ભગવાન ઉરુ વેલા ગયા અને ત્યાંથી રાજગૃહ આવ્યા; એમ છતાંય અસ્સજિ અચાનક રાજગૃહ શી રીતે આવી ગયો? ટૂંકામાં, પંચવર્ગને, યશને અને તેના ચાર સાથીઓને ભિક્ષુ સંઘમાં દાખલ કરી લીધા પછી કાશીથી રાજગૃહ સુધીના ભગવાનના પ્રવાસની મહાવમાં આપેલી હકીકત ઘણે ભાગે દંતકથાત્મક છે, એમ જ કહેવું પડે છે.
લલિતવિસ્તારની યાદી સાચું શું બન્યું એ નિશ્ચિય રીતે કહી શકાતું નથી, તેમ છતાંય લલિતવિસ્તરની શરૂઆતમાં ભિક્ષુઓની જે યાદી આપી છે, તે પરથી ભિક્ષુસંઘની પ્રાથમિક માહિતી થોડે અંશે બેસાડી શકાય એમ હોવાથી તે યાદી અહીં આપું છું –
૧. જ્ઞાન કૌડિન્ય (અજ્ઞugઝ). ૨. અજિત (કવિ), ૩. વાષ્પ (વાઘ), ૪. મહાનામ, ૫. ભદ્રિક (મદિર), ૬. યશોદેવ (ર), ૭. વિમલ, ૮. સુબાહુ, ૯. પૂર્ણ (gumનિ), ૧૦. ગવામ્પતિ (કાવત), ૧૧. ઉરૂલકાશ્યપ (૩૪૪૫), ૧૨. નદીકાશ્યપ ૧૩. ગયાકાશ્યપ, ૧૪. શારિપુત્ર (નાજિપુર), ૧૫. મહામૌલ્યાયન (મામાહાન), ૧૬. મહાકાશ્યપ (મહારાષv), ૧૭. મહીકાત્યાયન (માથાન), ૧૮. કફિલ (?) ૧૯. કૌડિન્ય (?), ૨૦. ચુનન્દ, (ગુ), ૨૧. પૂર્ણ મૈત્રાયણીપુત્ર (પુor મત્તાનપુર), ૨૨.
અનિરુદ્ધ (અનુદ્ધ', ૨૩. નન્દિક (ન , ૨૪. કસ્કિલ ( g), – ૨૫. સુભૂતિ, ૨૬. રેવત, ૨૭. ખદિરનિક, ૨૮. અમેઘરાજ (મારા), ૨૯, મહાપારણિક (?), ૩૦, વલ્કલ ( વE૪) ૩૧. નન્દ, ૩૨. રાહુલ, ૩૩, સ્વાગત (સાત), ૩૪. આનન્દ.
