________________
दान ऊपर-रत्नचूडकुमारनी कथा, सुबुद्धिनी कथा मुक्ताफळोनो समूह वेचीने तेमांथी एक सैन्य उभं कर. हाथी, घोडा, रथ अने पैदल-एम चतुरंग सेना लई तारा नगरमां लई जई ते शत्रुओने सद्य नसाडी मूकी पुनः तारा राज्यने ग्रहण कर." विधिए कहेलां आ वचनो सांभळी मंत्री सुबुद्धि हृदयमां हर्ष पाम्यो अने तेणे ते प्रमाणे करी पुनः राज्यने प्राप्त कयु. पछी त्यां स्वजन वगेरे सर्वे एकठा मल्या. तेओए मळी राजाना मोटा कुमारनो राज्य उपर पट्टाभिषेक कर्यो. एम तेणे सुबुद्धि मंत्रीनी बुद्धिथी लांबो वखत राज्य कयु.
___ यमघंटा कहे छे, "हे जुगारी, एवी रीते बुद्धिमान् पुरुषो विधिनी लक्ष्मीने पण बळात्कारे लई शके छे, तो पछी तुं शा हिसाबमां? तारुं द्रव्य गजु ज छे. वळी दैवे तारं एक नेत्र पहेलां हरी लीधुं छे अने आवी तारी धूर्तबुद्धिथी तारुं बीजुं नेत्र पण जशे." जुगारी बोल्यो, "हवे मारुं बीजुं नेत्र शी रीते जशे?" यमघंटा बोली, "ते माणस एम कहेशे के, ते जेवी रीते मारे एक घेर एक नेत्र घराणे मूक्युं छे तेवां बीजां घणां नेत्रो मारे त्यां घराणे मूकायेलां छे, तो तारं आ बीजुं नेत्र मने आप, के जे हुं तेनी साथे तोळी अने मेळवीने तने तारुं ते नेत्र सोंपी दउं." तेथी मारे कहेवू पडे छे के, आ तारी खोटी योजना वृथा थवानी छे." ते पछी 'वेश्या यमघंटानी आ बुद्धि सत्य नथी." एम मानतो ते जुगारी चाल्यो गयो.
ते अरसामां पेला चार धूर्त वणिको सत्वर त्यां आव्या. तेमने पण यमघंटाए पूर्वनी जेम पूछ्यं, एटले तेओए ते मुसाफरनी सर्व हकीकत निवेदन करी. यमघंटा हृदयमां विचारी तेमनी आगळ आ प्रमाणे बोली, "तमोए तमारा घरनुं सर्वस्व हठ करीने फोगट गुमावी दीp." तेओ बोल्या, "समुद्रना जळगें माप कोई पण रीते थई शके ज नहि. तेथी ते मुसाफरनी लक्ष्मी अमारा घरमां हवे प्रास थवानी समजी लेजो." यमघंटा बोली, "ते मुसाफर पोतानी बुद्धिथी समुद्रना जळनुं माप कर्या सिवाय पण तमारी लक्ष्मी लई लेशे." तेओ बोल्यां, "एवी ते केवी बुद्धि होय?" यमघंटा बोली, "ते माणस तमने एम कहेशे के, में पूर्वे समुद्रना जळनुं माप करवानें कबूल कयु छे पण ते साथे नदीना जळy माप करवानी प्रतिज्ञा करी नथी, तो तमे तमारी शक्तिथी प्रथम नदीओनुं जळ जूदं करी आपो, ते पछी हुं केवळ समुद्रना जळगें माप करी आपीश.' ते एम कहेशे तो तमे नदीओनुं जळ जूदुं करी शकशो नहीं, एटले समुद्रना जळनुं माप कर्या वगर ते तमारी लक्ष्मी लई. लेशे." तेओए कह्यु, "ते बालिश-मूर्ख मुसाफर पुरुं बोली पण जाणतो नथी, तो तेनामां एवी समृद्धिदायक बुद्धि क्याथी होय?" श्री विमलनाथ चरित्र - प्रथम सर्ग
65