________________
मंत्री सुबुद्धिनी अवांतर कथा तेथी भोजन सत्वर तैयार कर." त्यारे स्त्रीए प्रथम बनेलो वृत्तांत तेने कह्यो, ते उपरथी मंत्री पोतानी तबीयतनुं बहानुं बतावी वक्रपणे घरमां ज रह्यो.
आ अरसामां ते नगरमा सागरदत्त नामे एक श्रेष्ठी रहेतो हतो. ते घणो धनवान हतो, पण लोभनुं ते स्थान ज हतो. ।।३००।। ते उंची जातनी वस्तुओथी एक वहाण भरी रत्नद्वीपमा जवानी इच्छा राखतो हतो. ते वाजिंत्रो वगाडतो दाण लेनारना वासस्थानमां आव्यो. तेणे लेवड-देवड करवा पोतानो वृत्तांत तेने निवेदन कर्यो. त्यारे ते दाण लेनारे तेना कानमां हळवेथी बधुं कही आप्युं अने जणाव्यं के-"तमारे कांइ दाण आपवानी जरूर नथी, परंतु आ कोई परदेशी माणस छे, तेने तमारी साथे देशांतरमां लइ जाओ." तेणे कडं के, "मारा वहाण पर तेने लई आवो, पछी हुं तेने संभाळी लइश. तमारे ते माणसनी फीकर राखवी नहीं." पछी ते दाण लेनारे दाण लेवानुं बहानु करी मंत्रीने ते वहाण उपर मोकल्यो. ते वहाण उपर चड्यो के तरत तेने वहाणमां पुरी दीधो. प्रातःकाले पाछळना पवनने लइने जाणे तेनी स्पर्धा करतुं होय तेम ते वहाण आगळ चाल्यु अने थोडा दिवसोमां तो ते उत्तम रत्नद्वीपमां आवी पहोच्यु. त्यां सागरदत्त श्रेष्ठी वहाण उपरथी उतरी हर्षथी ते द्वीपना राजाने मन्यो. राजाए घj थोडु दाण लई तेने मान आप्यु, पछी ते वहाण उपरथी बधो माल उतारी त्यां उतारो करी रह्यो, त्यां तत्काळ कोइ वेश्यामां ते आसक्त थइ गयो. आथी पोते निश्चिंत रहेवा माटे पेला मंत्री सुबुद्धिने बधुं द्रव्य सौंपी दीधुं. तेमज खरीदवानी अने वहेंचवानी बधी शिक्षा पण आपी. सर्व कळामां चतुर अने वेपारमा तत्पर एवा ते मंत्रीए लाभथी घणुं नवं द्रव्य उपार्जन कयु. जुदा-जुदा देशोनो माल पुण्यनी जेम खरीदी द्रव्य, क्षेत्र, काळ अने भाव तेमज आवक अने खर्च बराबर तपासी पोतानी मूडीना प्रमाणमां ते मंत्री वेपार चलाववा लाग्यो अने दाण चोरी कर्या सिवाय तेणे घणी लक्ष्मी मेळवी. त्यां तेने घणी वेश्याओ क्षोभ पमाडवा लागी, तो पण स्वदारासंतोषव्रतने धारण करनार ते मंत्री शुद्ध भावथी क्षोभ पाम्यो नहीं.।।३१३।।
एक समये त्यां राजा तरफथी एक मोटुं सरोवर खोदातुं हतं, ते खोदतां तेमांथी विचित्र जातना अक्षरोवाळा ताम्रपत्रो नीकळी आव्या. खोदनाराओए ते विचित्र अक्षरोवाळा ताम्रपत्रो राजाने आप्या. त्यां राजानो कोइ पण माणस तेमां लखेली लिपीने उकेली शक्यो नहीं. तेथी राजाए पोताना नगरमां पटह वगाडनारा माणसोनी पासे सारा नादवाळो पटह वगडाव्यो; परंतु ते लिपि वांची शकाय तेवी चतुराईना अभावने लइने कोइए ते पटहनो स्पर्श कर्यो नहीं. आ पटह सुबुद्धि श्री विमलनाथ चरित्र - प्रथम सर्ग
25