________________
તે કરે
૨૨૨ ગુજરાતી ભાષાનું બૃહદ્ વ્યાકરણ રૂપ–વર્તમાન કાળનાં રૂપ નીચે પ્રમાણે છે
કર ધાતુ વર્તમાન કાળી એ. વ.
બ. વ. ૧લે પુરુષ
અમે કરીએ રજે પુરુષ
તમે કરે ૩જે પુરુષ
તેઓ કરે મરાઠીમાં વર્તમાન કૃદન્તનું રૂપ ક્રિયાપદ તરીકે વપરાય છે.-મુત્ર વાતો; હરી વાતો (છોકરે ચાલે છે; હરિ બેસે છે.) ગુજરાતીમાં એ રૂ૫ ક્રિયાપદ તરીકે વપરાય છે; પરંતુ તેમાંથી ભૂતકાળને અર્થે નીકળે છે. છોકરે ચાલતે; હરિ બેસતા.
વ્યુત્પત્તિ–વર્તમાનકાળનાં ને ભવિષ્યકાળનાં રૂ૫ સંસ્કૃત વર્તમાનકાળનાં રૂપ પરથી પ્રાકૃતિદ્વારા આવ્યાં છે. કાળના પ્રત્યય વ્યુત્પત્તિ પ્રમાણે સર્વનામનાં રૂ૫ છે. એ. વ. હિં. વ.
બ. વ. પુ. fમ (હું).
મમ્ (મ=
હું+=તું; અમે) ક્રિ. પુ. fસ (4) થર્ (થ-તું
ઋતું તમે) . પુ તિ (1) તસ્ (ત તે+
=deતેઓ) અપભ્રંશના પ્રત્યય-અપભ્રંશમાં ઘણું પ્રત્યય છે, તેમાંના જે પ્રયયમાંથી વર્તમાન કાળને પ્રત્યય આવ્યા છે તે પ્રત્યય નીચે પ્રમાણે છે. અપભ્રંશના વર્તમાન કાળનાં રૂપ પણ નીચે આપ્યાં છે. પ્રાય
ચ”નાં રૂપ એ. વ. બ. વ. એ. વ.
चल्लर
चल्लहि વ ૩જો પુ. ૨ હિં વઢરૂ ... चलहिं
S -
બ. વ. चलहुं
૧લે છે.
Him &
