________________
४८७
અનુભવ સ્વરૂપ (૩) વિક્ષિપ્ત ચિત્તઃ
(૧) સાત્વિકભાવના ઉદ્રકને લીધે દુઃખના કારણથી દૂર થઈ ગએલું અને (૨) સુખના કારણભૂત શબ્દાદિ વિષ
માં જ સદૈવ રક્ત બનતું ચિત્ત વિક્ષિપ્ત કહેવાય છે. [८९५] अद्वेषादिगुणवतां, नित्यं खेदादिदोषपरिहारात् ।
सदृशप्रत्ययसङ्गत-मेकाग्रं चित्तमाम्नातम् ॥७॥ (૪) એકાગ્ર ચિત્ત
અષ, જિજ્ઞાસાદિ ગુણવાળા આત્માને ખેદાદિ દે હોતા નથી. એ આત્માઓનું એક જ શુભ વિષયમાં લગનીવાળું ચિત્ત એકાગ્ર કહેવાય છે. ૨૮૪ [८९६] उपरतविकल्पवृत्तिक-मवग्रहादिक्रमच्युतं शुद्धम्।
आत्माराम मुनीनां, भवति निरुद्धं सदा चेतः ॥८॥ નિરૂદ્ધ ચિત્ત
(૧) આરૌદ્રાનુબંધી વિકલ્પની પ્રવૃત્તિથી વિરામ પામેલું, (૨) અવગ્રહાદિ ક્રમથી ચુત થયેલું અને તેથી જ (૩) મધ્યસ્થ બનેલું (શુદ્ધતા=માધ્યશ્ચ), આત્મારામ મુનિઓનું ચિત્ત નિરૂદ્ધ કહેવાય છે.ર૮૫ ૨૮૪ (1) એ. શાસ્ત્રઃ ૧૨-૪.
(૨) ડશક પ્રકરણઃ ૧૪-૩.
(૩) , , ૧૬. ૧૪. ૨૮૫. . શાસ્ત્રઃ ૧-૪૧ ટીકા..