________________
૪૮૦
શ્રી અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થ વસ્તુના અર્પિતભાવથી વતુ ગૌણ તે બને છે, અને વસ્તુના અપિતભાવથી વસ્તુ મુખ્ય તે બને છે પણ તાત્પર્યનું અવલંબન નહિ કરવાથી ત્યાં જે ઘટાદિને બંધ કરાય છે તે સ્પષ્ટ રીતે લૌકિક છે.
જ્યાં તાત્પર્યનું અવલંબન કરવામાં આવે છે ત્યાં તે બુદ્ધિમાન પુરુષને બધી વિવક્ષાઓના કમથી જે પદાર્થ બોધ થાય છે તે સંપૂર્ણ બંધ થાય છે. આવી તે લત્તર ભંગરચનાળી સ્યાદ્વાદમુદ્રાની અમે સ્તવના કરીએ છીએ.
ઘટપદાર્થને જોઈને આ ઘટ છે એ બેધ સમ્યગ્દષ્ટિને થાય છે. મિથ્યાત્વીને થતા તે બેધ લૌકિક કહેવાય છે. કેમકે ત્યાં ઘટના બીજા ધર્મો ગણ બનીને ઘટવ ધર્મ મુખ્ય બને છે પણ તેની સાથે વધુમાત્ર અનંતપર્યાયમય છે તેવું તાત્પર્ય તે પકડતું નથી. આ તાત્પર્યને અવલંબીને ઘટત્વધર્મને મુખ્ય કરતે અને તેના બીજા ધર્મોને ગેણ કરતે સમ્યગ્દષ્ટિ આત્મા ઘટના ઘટત્વધર્મની મુખ્ય વિવક્ષા કરે છે માટે તેને થતા ઘટબોધ એ સંપૂર્ણ બંધ બને છે. આ બંધ સ્યાદ્વાદ–પદ્ધતિથી થાય છે માટે ગ્રન્થકારશ્રી તેની
સ્તવન કરે છે. [૮૮૬) સાભીયાનુમવાયાવિષ
ऽप्युच्चैयदीयक्रमः । म्लेच्छानामिव संस्कृतं तनुधिया
__ माश्चर्यमोहावहः ॥
