________________
૩૯૮
શ્રી અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થ
કહે છે માટે તેને આત્માના અસંખ્ય પ્રદેશની કલપના પણ ઈષ્ટ નથી. [૭૦] [ સાત્તિ સૂરસ્થા–મેવાશયો મત:
प्रत्यग्ज्योतिषमात्मान-माहुः शुद्धनयाः खलु ॥३२॥
શ્રી ઠાણુગ સૂત્રમાં પણ જે કહ્યું છે કે “જે સાચી આત્મા તે એક જ છે એને પણ આશય આ જ છે. શુદ્ધ સંગ્રહનય (નિશ્ચયનયવિશેષ) તે બન્ધ મેક્ષાદિ વિનાના શુદ્ધ
તિવાળા આત્માને જ સ્વીકારે છે. એ સિવાયનું આત્માનું કઈ સ્વરૂપ હોઈ શકતું જ નથી એ તેમને મત છે. ૨૩૪ [७१०] प्रपञ्चसञ्चयक्लिष्टा-मायारूपादिभेमि ते ।
प्रसीद भगवन्नात्मन्, शुद्धरूपं प्रकाशय ॥३३॥
ગ્રન્થકારશ્રી પિતાના આત્માને પ્રાર્થના કરતાં કહે છે, “હે ભગવન આત્મન ! આપ મારી ઉપર પ્રસન્ન થાઓ. સંસાર પ્રપંચેના કલેશવાળા આપના માયાવી રૂપથી મને ભારે ભય થાય છે. આપ શુદ્ધસ્વરૂપને પ્રકાશ કરે.”
આ પ્રાર્થનાથી આત્મા પોતે જ પરમાત્મસ્વરૂપ છે તે બતાવ્યું. અર્થાત્ કહેવાતા વિભિન્ન આત્મા એક જ છે એ સિદ્ધ કર્યું. આમ વ્યવહારનયને માન્ય (૧) આત્માનું જ્ઞાનાદિથી ભિન્નત્વ અને (૨) આત્માનું બીજા આત્માથી ભિન્નત્વ એ બે ય નું ખંડન કરીને શુદ્ધનિશ્ચયે સ્થિર કર્યું ૨૩૪. (૧) સમયસારઃ ૧૩ (૯) ૧૨૧ થી ૧૨૫, (૨) સં.
તક : ૧-૪૯.