________________
૩૪૬
શ્રી અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થ
ઉપાયરૂપ ત્વપૂછેદન વગેરે અનેક દોષમાં પ્રવૃત્ત થવું; (૪) સામે મરે નહિ ત્યાં સુધી તેને માર માર કરે; (૫) પાપ કરીને ખૂબ આનંદ માન; (૬) પરાનુકમ્માશૂન્ય હેવું; (૭) પશ્ચાત્તાપરહિત રહેવું. (૮) બીજાના દુઃખમાં ખૂબ રાજી થવું. આ બધા ય રૌદ્રધ્યાનના કાર્યલિંગે છે. ધીરપુરુષોએ એ બધાયને અવશ્ય ત્યાગ કરવો.
ફળ -રૌદ્રધ્યાનનું ફળ નરકગતિની પ્રાપ્તિ છે. [५९४] अप्रशस्ते इमे ध्याने दुरन्ते चिरसंस्तुते ।
प्रशस्तं तु कृताभ्यासो ध्यानमारोढुमर्हति ॥१७॥
ઉકત આર્તધ્યાન અને રૌદ્રધ્યાન બેય અપ્રશસ્ત કોટિના ધ્યાન છે. ચિરકાળથી જીવે એમને ગાઢ પરિચય કર્યો છે. એમને અન્ત લાવવાનું કાર્ય અત્યન્ત કઠિન છે. પ્રશસ્ત ધ્યાનની એગ્યતા –
જેણે ભાવનાદિ વડે ચિત્તને વારંવાર શિક્ષણ આપ્યું છે તે આત્મા પ્રશસ્ત ધ્યાન (ધર્મ, શુકલ) ઉપર આરૂઢ થવાની ગ્યતા ધરાવે છે. [५९५] भावना देशकालौ च स्वासनालम्बनक्रमान् ।
ध्यातव्यध्यात्रनुप्रेक्षा-लेश्यालिङ्गफलानि च ॥१८॥
પૂર્વોક્તકમાં પ્રશસ્તધ્યાનની ગ્યતા તૈયાર કરવા માટે ચિત્તને જેનું શિક્ષણ આપવાનું જરૂરી છે તે ભાવનાદિ ૧૨ બાબતેને અહીં નામનિર્દેશ કરવામાં આવ્યું છે.
