________________
૩૪૩.
ધ્યાન સ્વરૂપ [५८६] प्रमत्तश्चेन्द्रियार्थेषु गृद्धो धर्मपराङमुखः ।
जिनोक्तमपुरस्कुवन्नार्तध्याने प्रवर्त्तते ॥९॥ આર્તધ્યાનના હેતુ :–
ઈન્દ્રિયેના વિષયભેગની વાસનામાં જે પ્રમાદી હોય; ભેગોમાં આસક્ત હોય; ધર્મથી પરામુખ હોય અને જે જિન વચનને આગળ કરવામાં ઉદાસ જણાતું હોય તે આત્મા વારંવાર આર્તધ્યાનને પામે છે. (આર્તધ્યાનથી દૂર રહેવા ઈચ્છનારે તેના આ વિશેષ કારણે દૂર કરવા જોઈએ.) [५८७] प्रमत्तान्तगुणस्थानानुगतं तन्महात्मना ।
सर्वप्रमादमूलत्वात्याज्यं तिर्यग्गतिप्रदम् ॥१०॥ મર્યાદા:
૬ઠ્ઠા પ્રમત્તગુણસ્થાન સુધી સર્વત્ર આર્તધ્યાન હોય છે, માટે સર્વ પ્રમાદના મૂલકારણરૂપ આર્તધ્યાનને મહાત્માપુરુષે ત્યાગ કરવો જોઈએ.
આર્તધ્યાન તિર્યંચગતિને આપે છે. [५८८] निर्दयं वधबन्धादिचिन्तनं निबिडक्रुधा ।
पिशुनासभ्यमिथ्यावाक्, प्रणिधानं च मायया ॥११॥ [५८९] चौर्यधीनिरपेक्षस्य तीवक्रोधाकुलस्य च ।
सर्वाभिशङ्काकलुषं चित्तं च धनरक्षणे ॥१२॥