________________
(૩૩૬
શ્રી અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થ નથી તે ધર્મતત્વને શ્રદ્ધાળુ બની શકતું નથી. પછી એ અશ્રદ્ધાળુ
જ્યાં ત્યાં ગમે તેવી શંકાઓ કરવા લાગે છે. તેવા સંશયગ્રસ્ત આત્માને એની સુખ શાન્તિને) વિનાશ થઈ જાય છે. ૨ ૦ ? [५७४] निर्भयः स्थिरनासाग्र-दत्तदृष्टिवते स्थितः।
सुखासनः प्रसन्नास्यो दिशश्वानवलोकयन् ॥८॥ [५७५] देहमध्यशिरोग्रीवमवक्रं धारयन्बुधः ।
दन्तरसंस्पृशन् दन्तान् सुश्लिष्टाधरपल्लवः ।।८।। [૫૭૬] સાતપીત્તે પરિત્યરા ધર્ષે શુ ધી
अप्रमत्तो रतो ध्याने ज्ञान योगी भवेन्मुनिः ॥८३॥
કર્મયોગની સાધના કરીને જ્ઞાનગી બનેલા મહાત્મા જ્યારે ધ્યાનેગને પ્રાપ્ત કરે ત્યારે તે નિર્ભય હાય, નાસિકાના અગ્ર ભાગ ઉપર સ્થિરદૃષ્ટિવાળા હય, વ્રતમાં સ્થિર હોય, સુખાસનમાં બેઠેલા હોય, તેમની મુખમુદ્રા પ્રસન્ન હોય, ચારે બાજુની દિશાઓમાં કયાંય નજર ન કરતા હોય, દેહને મધ્યભાગ–કેડ, મસ્તક અને ગળું એકદમ સ્થિર હેય, ઉપરની દંતપક્તિ નીચેની દંતપંક્તિને અડતી ન હય, બે ય ઓષ્ટપુટ સારી રીતે બીડેલાં હય, આત–રૌદ્રધ્યાનને ત્યજીને ધર્મશુકલ ધ્યાનમાં ચિત્તને સ્થિર કર્યું હોય. આ રીતે જ્ઞાનેગી મહાત્મા અપ્રમત્તભાવે ધ્યાનયેગમાં રત બનતા હોય છે. ૨૦૦૨
૨૦૧. ભગવદ્ગીતા : ૪-૩૯, ૪૦. ૨૦૨. (૧) યોગશાસ્ત્ર : ૪–૧૩૫, ૧૩૬.
(૨) ભગવદ્ગીતા : ૬-૧૦ થી ૧૭.
