________________
પ્રબંધ–૩ જે
અધિકાર- મે
કા મમત્વ–ત્યાગ 1
[૨૧] નિમજ્જૈવ વૈરાને સ્થિરમવા
परित्यजेत्ततः प्राज्ञो ममतामत्यनर्थदाम् ॥१॥
પૂર્વોક્ત વૈરાગ્ય નિર્મમ આત્મામાં જ સ્થિરતા પ્રાપ્ત કરી શકે છે, માટે અત્યન્ત અનર્થકારિણી મમતાને પ્રાજ્ઞપુરૂષોએ ત્યજી દેવી જોઈએ. [२१०] विषयैः किं परित्यक्तैर्जागति ममता यदि ।
त्यागात्कञ्चुकमात्रस्य भुजङ्गो न हि निर्विषः ॥२॥
જે અંતરમાં મમતા જીવતી બેઠી છે તે બાહ્યવિષયને ત્યાગ માત્ર કરી દેવાથી કશું વળવાનું નથી.
કાંચળીને ત્યાગ કરી દેવા માત્રથી સર્ષ નિર્વિષ થઈ જતે નથી. [२११] कष्टेन हि गुणग्राम, प्रगुणीकुरुते मुनिः।।
ममताराक्षसी सर्व, भक्षयत्येकहेलया ॥३॥
અહા ! કેવી ઘર સાધનાઓના કષ્ટ વેઠીને મુનિ પિતાના ગુણોને સમૂહ પુષ્ટ કરતું જાય છે ! અને
એક જ સપાટે મમતા-રાક્ષસી આ બધાયને કોળીયે. કરી જાય છે!