________________
વૈરાગ્ય-વિષય
૧૧૯ ઉ–રે! દેવે પણ અભિમાન, મેહ, વિષાદ, ઈર્ષ્યાદિ અનેક પ્રકારના તાવની પીડાથી સંતપ્ત રહ્યા કરે છે, પછી એમના વિષય-સુખ પણ શેર મનહર બની શકે?
બેશક, સ્વરૂપત એ સુખ કહેવાતું હશે પણ એની વિપાક-કટૂતા કેટલી ભયાનક હોય છે! | માટે જ એ સુખો ય તાલપુટવિષના કણિયાથી મિશ્રિત
દૂધપાકની જેમ (ગીઓને) અપ્રિય થઈ પડે છે. પલ [२०१] रमणीविरहेण वह्निना, बहुबाष्पानिलदीपितेन यत् ।
त्रिदशैदिवि दुःखमाप्यते, घटते तत्र कथं सुखस्थितिः ॥१९॥
અનેક નસાસાઓના વાયુથી વધુને વધુ પ્રજવળતા જતા દેવીના વિરહાગ્નિથી તો દેવલોકમાં ય દેવે કામે સન્તાપ અનુભવે છે. !
ત્યાં સુખની કલ્પના પણ શેર કરવી! [२०२] प्रथमानविमानसम्पदां, च्यवनस्यापि दिवो विचिन्तनात् ।
हृदयं न हि यद्विदीयते, घुसदा तत्कुलिशाणुनिर्मितम् ॥२०॥
દૈવી વિમાનની અઢળક સંપત્તિને ભોગ માણતા દેવેનું હૃદય તે શું વજનું બનેલું હશે!
કે, એવા પણ સ્વર્ગમાંથી ચવી જવાની પળને વિચાર કરવા છતાં તેમનું હૃદય કટકે કટકા થઈને તૂટી પડતું નથી !
૫૯. શાસ્ત્રવાર્તાસમુચ્ચય–૯-૧રની ટીકા. - ૬૦. શાસ્ત્રવાર્તા સમુ–૯. ૧૨ ની ટીકા.