________________
૧૦૮
શ્રી અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થ સિદ્ધ કરી શકાય તેવા હોય તે ત્યાં આજ્ઞા–આગમવાદ ચોજ જોઈએ.
જીવમાં ચૈતન્યની સિદ્ધિ હેતુવાદથી (યુક્તિવાદથી) કરવી જોઈએ.
નિગેદ શરીરમાં અનન્ત જીવની સિદ્ધિ આગમવાદથી કરવી જોઈએ. ટૂંકમાં પદાર્થ કે પદાર્થને જે અંશ, જે વાદથી સિદ્ધ થઈ શક્ત હોય તે વાદથી જ તે પદાર્થને કે તેના અંશને સિદ્ધ કરે જોઈએ. તેથી ઉલટું કરે-ઉચિત સ્થાને ઉચિત વાદની ચેજના ન કરે-તે તે આત્માને વૈરાગ્ય જ્ઞાન ગર્ભવૈરાગ્ય ન કહેવાય.૫૨ [१७७] गीतार्थस्यैव वैराग्यं ज्ञानगर्भ ततः स्थितम् ।
उपचारादगीतस्या-प्यभीष्टं तस्य निश्रया ॥३९॥
ઉપરોક્ત વાદની ઉચિત સ્થાને યોજના વિગેરે કરવાની તાકાત સ્વીપર સમયના જ્ઞાતા-ગીતાર્થમાં જ હોઈ શકે.
એટલે હવે એ જ વાત સ્થિર થાય છે કે જ્ઞાનગર્ભ વૈરાગ્ય ગીતાઈને જ હોઈ શકે. વ્યવહારનયથી તે ગીતાર્થની નિશ્રામાં રહેતા અગીતાર્થને પણ જ્ઞાનગર્ભવૈરાગ્ય કહી શકાય.
[१७८] सूक्ष्मेक्षिका च माध्यस्थ्यं, सर्वत्र हितचिन्तनम् ।
क्रियायामादरो भूयान् , धर्मे लोकस्य योजनम् ॥४०॥ પર. સમ્મતિ તક ૩-૪૩ થી ૪૫,