________________
વૈરાગ્ય ભેદ
૮૫
મેાહ એટલે અજ્ઞાન કે વિપરીતજ્ઞાન. એનાથી ઉત્પન્ન થએલા વૈરાગ્ય એ માહગર્ભ વૈરાગ્ય કહેવાય.
આ વૈરાગ્ય ખાલતપ કરતા સન્યાસી વિગેરેને હાય.
[૪૭] સટ્ટાન્તમુવઞીવ્યાપિ, જે વિદ્ધાર્થમાર્કાવળઃ ।
तेषामप्येतदेवेष्टं कुर्वतामपि दुष्करम् ॥ ९ ॥
વળી ‘હું જે કહું છું તે જ જિનેશ્વરના સિદ્ધાન્ત છે' એ રીતે જિન સિદ્ધાન્તનું નામ લઈને જ જિનસિદ્ધાન્તથી વિરૂદ્ધ અર્થનું પ્રતિપાદન, સ્વમતિ કલ્પનાથી કરતા હોય તે આભિનિવેશિક મિથ્યાત્વી (જમાલિ આદિ)ના વૈરાગ્ય પણ માહુગ કહેવાય. ભલેને પછી તેઓ દુષ્કર તપશ્ચરણાદિ કાં ન કરતા હાય ?
[૪૮] સત્તારમોરારીના મિવેતેવાં ન તાત્ત્વિક /
शुभोsपि परिणामो, यज्जाता नाज्ञारुचिस्थितिः ॥ १०॥
સસાર મેચક મતવાળા જવાના જીવયાદિ પરિણામ જેમ હકીકતમાં સાચા-પ્રશસ્ય-પરિણામ નથી તેમ આ આભિનિવેશિક મિથ્યાત્વી આત્માને દેખીતી રીતે શુભ એવા પિરણામ પણ તાત્ત્વિક નથી કેમકે તેના અંતરમાં જિનાજ્ઞાની રૂચિ સ્થિર થઈ હાતી નથી. એમની તપાદ્મિની પ્રવૃત્તિ પણ સ્વમતિપૂર્વક જ હાય છે.
સંસાર મેચકમતનું એ મન્તવ્ય છે કે દરેક જીવના ભવા તે નિયત જ હાય છે. એટલે રીખાતા-પીડાતા જીવને
