________________
ગાથા-૮]
[૪૧
અંતરાત્માનો નિર્ણય કરાવતો હોવા છતાં આત્માનું સાધ્ય મોક્ષ હોવાથી આ નય અપૂર્ણ શુદ્ધતાનો પ્રતિપાદક હોવાથી હેય છે.
(૩) શુદ્ધ નિશ્ચયનય આત્માની પૂર્ણશુદ્ધ પર્યાયથી આત્માને અભેદ જાણવો અથવા કહેવો તે શુદ્ધ નિશ્ચયનય અથવા સાક્ષાત્ શુદ્ધ નિશ્ચયનય છે.
જો આ નયને ન સ્વીકારવામાં આવે તો, મહાવીર સ્વામી કેવળજ્ઞાની છે તથા સિદ્ધ છે, તેનો નિર્ણય નહિ થઈ શકે.
પરમાત્માનો નિર્ણય કરાવતો હોવા છતાં તે પર્યાય સાથે આત્માના અભેદનો પ્રતિપાદક હોવાથી હેય છે. હું નવીન થવાવાળો પરમાત્મા નથી, હું તો ત્રિકાળ પરમાત્મા છું. આ નય પણ ઉપાદેય નથી.
(૪) પરમશુદ્ધ નિશ્ચયનય શરીરાદિપરદ્રવ્ય અને તેના ભાવોથી ભિન્ન રાગાદિ અશુદ્ધ ભાવોથી જુદો, સમ્યજ્ઞાનની આંશિક શુદ્ધ પર્યાયથી પણ જુદો, કેવળજ્ઞાન તથા મોક્ષપર્યાયથી પણ જુદો તથા અનંતગુણોથી અભેદ, અખંડ આત્માને જાણવો અથવા કહેવો તે પરમ શુદ્ધ નિશ્ચયનય છે.
. જો આ નયને ન સ્વીકારવામાં આવે તો, દષ્ટિના વિષયભૂત આત્માનો નિર્ણય જ નહિ થાય. દૃષ્ટિના વિષયભૂત આત્માનું પ્રતિપાદન કરવું, એ પરમ શુદ્ધ નિશ્ચયનયનું કાર્ય છે.
આ નય પૂર્વે કહેલા સાતેય નયોનો નિષેધ કરતો હોવાથી વાસ્તવિકરૂપે પરમ શુદ્ધ નિશ્ચયનય જ નિશ્ચયનય છે, અન્ય સર્વ નયો વ્યવહાર નય છે.