________________
ગાથા-૧૪૨]
[૪૨૩
રચિત સમયસાર વગેરે પરમાગમના અભ્યાસનો આગ્રહ રાખે છે. છ દ્રવ્યના નામ પણ ન જાણતા હોય અને પૂજ્ય ગુરુદેવશ્રી પાસે સમયસાર સાંભળવા બેસી જવાથી પૂજ્ય ગુરુદેવશ્રીના ભાવને ગ્રહણ કરી શકતા નથી. કહેવાનો આશય ફકત એ જ છે કે મહાશાસ્ત્રનું અધ્યયન પ્રારંભ કર્યા પહેલા પ્રારંભિક જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવું અત્યંત જરૂરી છે. જો સમયસારવગેરે મહાન પરમાગમોનો અભ્યાસ કરવાથી તેનો મર્મ સમજાય જતો હોત તો જેન સિદ્ધાંત પ્રશ્નોત્તરમાળા તથા છ ઢાળાની જરૂર જ શું? તે ગ્રંથોમાં સૈદ્ધાંતિક તથા ઉપદેશાત્મક શૈલીથી વર્ણન કરવામાં આવ્યું હોવાથી પ્રારંભિક ભૂમિકાવાળા મુમુક્ષુ - જીવો માટે સર્વોત્તમ સાધન છે. જો કોઈ એમ કહે કે કૃપાળુદેવે તો જૈન સિદ્ધાંત પ્રશ્નોત્તરમાળા ભણ્યા વિના આત્મસિદ્ધિ રચીતથા પૂજ્ય ગુરુદેવશ્રીએ પણ પ્રારંભિક પદ્ધતિસર અભ્યાસ કર્યા વિના સમયસારાદિ ગ્રંથો પર અનેકાનેક પ્રવચનો કર્યા. હું તેને પૂછું છું કે શું તું કૃપાળુદેવ કે ગુરુદેવ છો? જો તું ગુરુદેવ હોય તો અભ્યાસ નહિ કર. અરે! તું તો કૃપાળુદેવ તથા ગુરુદેવનો ખરો શિષ્ય પણ નથી. કારણ કે સદ્ગુરુનો શિષ્ય વિનયપૂર્વક ગુરુની આજ્ઞાને સ્વીકારે. સદ્ગુરુ સાથે વિવાદ ન કરે. ખોટા તર્ક-વિતર્કમાં પોતાની બુદ્ધિ તથા સમયનો દુરૂપયોગ કરીને સ્વચ્છંદી થાય તે પાત્ર જીવન કહેવાય અને હા, તને કોણે કહ્યું કે કૃપાળુદેવ તથા પૂજ્ય ગુરુદેવશ્રીએ પ્રારંભિક ગ્રંથોનો અભ્યાસ નહોતો કર્યો. ભાઈ ! તે બંને આત્મજ્ઞાની મહાપુરુષોને પૂર્વભવના ગાઢ સંસ્કાર સંચિત થયેલા હતા, તેથી જિનાગમ તો તેમના હૃદયમાં વસેલું હતું. તેમને સિદ્ધાંતોનો અભ્યાસ જ નહિ જિનેન્દ્ર ભગવાન પ્રરૂપિત સિદ્ધાંતોને