________________
ગાથા-૧૩૫ –
[૩૯૭
લોકો કહે છે કે આપણે ભગવાનના ગુણોની પૂજા કરીએ છીએ. પરંતુ વાસ્તવિકતા એમ નથી. જેને આપણે ભગવાનના ગુણો માનીએ છીએ તે ખરેખર ગુણ નથી પરંતુ પર્યાય છે. ભગવાનમાં પ્રગટેલી વીતરાગતા તથા કેવળજ્ઞાન આત્માના ગુણો નથી પરંતુ આત્માની પૂર્ણ શુદ્ધ પર્યાયો છે. ત્રણેય લોકના સર્વ જીવોના ગુણો એક સમાન છે. જો આપણે ભગવાનના ગુણોને પૂજતા હોઈએ તો કીડી મકોડા તથા એકેન્દ્રિય જીવોને પણ પૂજવા જોઈએ. તેથી એમ સમજવું કે પૂજન-અર્ચન કરતી વખતે પર્યાયના ભેદને લક્ષ્યમાં રાખવામાં આવે છે જ્યારે આત્માનુભવમાં પોતાના ગુણોના ભેદોના વિકલ્પ પણ ટળી જાય છે. સર્વ જીવોને સિદ્ધ સમાન કહ્યા એમ જાણીને અજ્ઞાની સ્વછંદી જીવ સિદ્ધ પરમાત્માની ભક્તિ કરતો નથી અને એકેન્દ્રિયાદિ જીવોને પોતાનાથી તુચ્છ માનવાનું પણ છોડતો નથી. જે જીવ સર્વજીવોને દ્રવ્યદૃષ્ટિએ સિદ્ધ સમાન માને છે, તે પોતે પર્યાયથી પણ સિદ્ધ થાય છે. સદ્ગુરુની આજ્ઞા તથા જિનેન્દ્ર ભગવાનનું સ્વરૂપ; સિદ્ધ ગતિની પ્રાપ્તિના મુખ્ય કારણો છે. સમયસારમાં અમૃતચંદ્રાચાર્યદેવે, અજ્ઞાની જીવને માત્ર છ મહિના માટે સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિનો પુરુષાર્થ કરવા માટે કહ્યું છે. જો આચાર્યદેવની વાણી પર દઢ શ્રદ્ધા રાખીને તે આજ્ઞાનુરૂપ વર્તન કરવામાં આવે તો નિયમા મુક્તિની પ્રાપ્તિ થાય. પ્રવચનસાર ગ્રંથની ૮૦મી ગાથામાં પણ અરિહંત ભગવાનના સ્વરૂપને દ્રવ્ય, ગુણ, પર્યાયથી જાણવાથી મોહનો ક્ષય થાય છે તેમ કહી જિનેન્દ્ર ભગવાનની મહિમા સમજાવી છે. આ ગાથાનો ક્રમાંક ૮૦ પણ સાર્થક છે. ૮ નો અંક ૮ કર્મને તથા ૦ નો અંક કર્મ રહિત મોક્ષ દશાનો સૂચક છે અર્થાત્