________________
ગાથા-૧૦૭] -
[૩૨૧
સાધુદશા પ્રગટ થઈ જ જાય. હા! મિથ્યાત્વ તથા અનંતાનુબંધી વગેરે ત્રણ કષાય ચોકડીના અભાવપૂર્વક વીતરાગ પરિણતિ સહિત ધનધાન્યાદિ સમસ્ત પ્રકારના બાહ્ય પરિગ્રહના ત્યાગી જ ભાવલિંગી સાધુ કહેવાય છે.
તેથી કહ્યું છે કે જ્યારે આત્મા સમસ્ત પરિગ્રહને તથા પરિગ્રહ સંબંધી વિકલ્પને છોડીને આત્મામાં સ્થિર થાય છે ત્યારે તે આત્મા પુરુષાર્થ બળથી મોક્ષમાર્ગના માધ્યમથી મોક્ષને પણ પ્રાપ્ત કરે છે. છે પૂ. ગુરુદેવશ્રી કાનજી સ્વામીએ કરેલ પ્રસ્તુત ગાથા સંબંધી
ભાવોદ્દઘાટનના અંશો આ પ્રમાણે છે.
“આ છ પદની સર્વાગતાથી આત્મપદાર્થ-વસ્તુ સ્વરૂપ સ્વયંસિદ્ધ છે. તેમાં યથાર્થ પ્રતીત, લક્ષ, અને રાગરહિત સ્વરૂપાચરણરૂપ અખંડ સ્વાનુભવ હોય તે મુક્તિપદ પામે; એટલે કે અનેકાંત, લોકોત્તર આત્મધર્મ, સર્વજ્ઞ પ્રભુનો માર્ગ અને કહ્યો તે જ છે બાહ્યના લિંગ, વેષના ભેદ, ઊંચત્વ-નીચત્વનો ભેદ પરમાર્થતત્વમાં નથી; કારણ કે વીતરાગદશાની સાધક ભૂમિકામાં અન્યથા બાહ્યાચરણ લિંગ હોય નહિં; જેવું જિનાગમમાં કહ્યું છે તેવું જ હોય. જાતિ-વેષના વિકલ્પનો ભેદ વીતરાગમાર્ગમાં નથી. જે વસ્તુ સ્વરૂપની યથાર્થ પ્રતીતિ કરે અને ન્યાય સમજે તેને ઊંચ-નીચપણાનો, કે સાંપ્રદાયિક વેશ વગેરેનો પ્રશ્ન ન રહે. તે સંબંધે જે સ્વરૂપ અને નિશ્ચય-વ્યવહારની જ્યાં જેવી મર્યાદા છે ત્યાં તેને તે રીતે જાણે એવો સ્વ-પર પ્રકાશક સમ્યજ્ઞાનનો સ્વભાવ છે. તે હેય-ઉપાદેયને સમજે છે, અને જ્યાં જ્યાં જે જે યોગ્ય છે તેને યથાસ્થાને, વિવેકથી જેમ ઘટે તેમ દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ,
