________________
ગાથા-૩૫]
– [૧૨૫
સ્વરૂપે છે તેની યથાર્થપણે શ્રદ્ધા, પ્રતીત તે સમ્યગ્દર્શન-સ્વાનુભવ છે, તેમાં આંધળી અર્પણતા નથી, મનની ધારણા નથી. બીજાએ કહ્યું તે ધારી લીધું એ કામનું નથી, કારણ કે તત્વ પરાધીન નથી. પોતાની જાતની સમજણ પોતાવો કરે તો સરુ પરમ ઉપકારી નિમિત્ત કહેવાય, પોતે પ્રતીત કરીને યથાર્થપણું જાણ્યું અને ઉપકાર માન્યો ત્યારે પોતાનું બહુમાન આવ્યું અને નમ્રતા આવી.
પ્રત્યક્ષ સશુરુપ્રાપ્તિનો, ગણે પરમ ઉપકાર; ત્રણે યોગ એકત્વથી, વર્તે આશાધાર. ૩૫ પ્રત્યક્ષ સદ્ગુરુની પ્રાપ્તિ પુણ્ય કર્મના ઉદયના નિમિત્તથી થાય છે, જ્યારે સદ્ગુરુના વચનનું અનુભવરૂપ પરિણમવું અને આત્મજ્ઞાન થવું; એ પુરુષાર્થથી થાય છે. તીર્થકર ભગવાનની દિવ્યધ્વનિ કે સદ્ગુરુનો ઉપદેશ સાંભળતા હોય, તે દરેક જીવ પુણ્યશાળી તો છે જ પરંતુ તે પુરુષાર્થી પણ હોવો જ જોઈએ એવો કોઈ નિયમ નથી. આ જીવે પૂર્વમાં અનેકવાર તીર્થંકર પ્રભુની સાક્ષાત્ વાણી સાંભળી પરંતુ આત્માનુભવનો પુરુષાર્થ ન કર્યો. એક વાત હંમેશાં યાદ રાખવી કે પુરુષાર્થનું ફળ વીતરાગતા છે તેથી ભગવાન કે ગુરુની સાક્ષાતવાણી સાંભળીને પણ વીતરાગતા કે અતીન્દ્રિય સુખ પ્રાપ્ત થતું નથી. જેનાથી પુણ્યનો બંધ થાય તેને આત્મિક પુરુષાર્થ ન જ કહેવાય. પુરુષાર્થના ફળમાં બંધન નહિ પણ મુક્તિ પ્રાપ્ત થાય છે. ખરેખર પુરુષાર્થનું ફળ મોક્ષ છે.