________________
૯૬].
- [આત્મસિદ્ધિ અનુશીલન
શ્વેત એટલે કે સફેદ વસ્ત્ર જ પહેરે? માત્ર વસ્ત્ર જ નહિ, તેઓ તો ચપ્પલ પણ સફેદ પહેરતા હતા. તેમનો કહેવાનો આશય માત્ર એટલો જ હતો કે વસ્ત્ર સહિત સાધુપણું હોતું નથી. શરીર પર એક દોરા માત્રનો પરિગ્રહ પણ જો હોય તો તે સાધુ કહેવાય નહિ. એનો અર્થ એમ નથી કે દરેક નગ્ન દેહી નિયમથી સાધુ હોય. તેથી કૃપાળુદેવ કહે છે કે, જે બાહ્યમાં તો ઘર, પુત્ર, પત્ની, પરિવારને છોડીને એકલાં રહેતાં હોય પણ આત્મજ્ઞાની ન હોય, તે છતાં કોઈ તેને ગુરુ માની લે તો, તે જીવને ગૃહિત મિથ્યાત્વનો દોષ લાગે છે. જે જીવને ગુરુની ઓળખ થઈ નથી, તે જીવને આત્માની ઓળખ પણ થઈ શકે નહિ કારણ કે, ગૃહિત મિથ્યાત્વ છૂટયા વિના, અગૃહિત મિથ્યાત્વનો ક્ષય અસંભવ છે.
અહીં જો કોઈ એમ કહે કે, જેમને બાહ્યમાં ત્યાગ કરેલો છે પરંતુ આત્મજ્ઞાન ન હોય તો પણ, આપણા કરતાં તો ઊંચા છે, તેથી તેમનો આદર નહિ કરવો? તેને કહે છે કે, ભાઈ ! આદર સત્કારની વાત જ નથી. અહીં ગુરુની ચર્ચા ચાલી રહી છે. તેથી એ વાત ભૂલવી ન જોઈએ કે ગમે તેટલા બાહ્યત્યાગી હોય ને આત્મજ્ઞાન ન હોય તો તે સદ્ગુરુ કહેવાય નહિ. બાહ્યત્યાગી મિથ્યાદિષ્ટીની ભક્તિ કરવાથી સદ્ગુરુનું અપમાન કરવાનો દોષ લાગે છે કારણ કે તેણે મિથ્યાદી અને સદ્ગુરુ સાથે એક સરખો વ્યવહાર કર્યો. ઘર છોડીને, કપડાં છોડીને જંગલમાં જવાથી, નગ્નતા ધારણ કરવા માત્રથી કોઈ પરિવર્તન આવી જતું નથી. કારણ કે તે દીક્ષા લીધાં પહેલાં પોતાને ગૃહસ્થ માનતો હતો અને હવે પોતાને સાધુ માને
