________________
પ્રીત કિયે દુખ હોય' “ફોસ્ટર કહે છે તે ખરી વાત છે – ઍમી મને ચાહતી નથી. પણ હુંય તેને ન ચાહતો હોત તો કેવું સારું થાત? માત્ર મારા લૉર્ડને માટે જ દલાલું કરીને મારે થોભવું જોઈતું હતું. પણ હું મૂરખ તેને મારા તરફ વાળવા ગયો. અને એ ગંભીર ભૂલ થઈ જવાને કારણે હું એના દબાણ હેઠળ આવી ગયો છું. કોઈ ડાહ્યો માણસ કોઈ સ્ત્રીના દબાણમાં એ રીતે ન આવે! એ જોખમકારક ભૂલ થઈ ગઈ ત્યારથી માંડીને હું તેના તરફ ભય અને ધિક્કારભરી નજર સિવાય બીજી નજરે જોઈ શકતો નથી. છતાં તેના પ્રત્યેનો મારો મોહ તો હજુ જેવો ને તેવો જ છે. એટલે હું તેને પ્રાપ્ત કરવા પ્રયત્ન કરું કે તેને બરબાદ કરવા પ્રયત્ન કરું, એ જ હજુ નક્કી કરી શકતા નથી. પણ મારી અને તેની વચ્ચેનો સંબંધ ક્યા પાયા ઉપર ખડો થવાનો છે એ નક્કી થયા વિના તેને અહીંથી ખસેડવી – બહાર કાઢવી, એ તો બને જ નહિ. મારા લૉર્ડનું હિત પણ આ લગ્ન ગુપ્ત રહે, એમાં જ છે; અને એમનું ને મારું હિત એવાં સંકળાયેલાં છે કે, તે પડે તે હું પણ ડૂબું જ. ઉપરાંત આ એમીને હું તેના મોભાને સ્થાને ચડવામાં અત્યારે મદદ કરું, એ તો, હાથે કરીને, મારા ગળા ઉપર તેનો પગ મૂકી શકે તે માટે તેને સત્તારૂઢ કરવા જેવું થાય. એટલે મારે તેના ઉપર મારું કોઈ દબાણ ઊભું થાય એવો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ – ભલે એ દબાણ પ્રેમનું હોય કે પછી ભયનું હોય. અને એવું ન જ થઈ શકે એમ કેમ માની લેવું? એમ થાય તે જ તેણે મારી કરેલી અવજ્ઞાનો મીઠો બદલો તેના ઉપર લઈ શકાય. એક વાર હું તેની સાથે સંતલસનો સંબંધ ઊભો કર્યું, અને તેની કોઈ ખાનગી વાત ગુપ્ત રાખવાની મારા હાથમાં આવે– ભલે પછી તે નજીવી જ હોય – એટલે એ સુંદર કાઉન્ટસ મારી જ બની જાણો !” - આટલું ગણગણી પાછો તે ચૂપ રહી આંટા મારવા લાગ્યો. ત્યાર બાદ તેના મનનો ક્ષોભ શાંત પાડવા તેણે દારૂનો એક પ્યાલો ભરીને ગટગટાવ્યો. ત્યાર બાદ, કંઈક મક્કમ વિચાર સાથે તે કમરાની બહાર નીકળે.