________________
૨૪૩
પ્રમાણભૂત સર્ટીફિકેટો ટ્રેસિલિયન એમ તરત જ કહી શકે એમ હતું કે, એ બાનુ જેને આ પ્રમાણ પત્રોમાં માંદી-પથારીવશ અને ઘરની બહાર ન નીકળી શકે તેવી જણાવી છે, તેને તેણે સગી આંખેએ અહીં કેનિલવમાં જોઈ છે; પણ તે એના વચનથી બંધાયેલ હતો. એટલે તેણે કંઈક ખચકાઈને જવાબ આપ્યો, “નામદાર, એ લોકોએ જે પ્રમાણો ઉપર પોતાનો બચાવ રજૂ કર્યો છે, તે સાચાં પુરવાર થયા પહેલાં એ સ્વીકારી લેવાનું મને શી રીતે ફરમાવી શકાય?”
અલ્યા ટ્રેસિલિયન, તું કવિ છે તેવો જ ખણખોદિયો પણ હોય એમ લાગે છે,”રાણીજીએ ભંમર ચડાવી નાપસંદગી દેખાડીને કહ્યું, “આ પ્રમાણ આ ગઢના માલિક અર્લની રૂબરૂમાં તેમના ઓળખાણનું નામ લઈને રજૂ કરવામાં આવ્યાં છે, એટલે તેમની સચ્ચાઈ તારે માટે પૂરતી ગણાય; પરંતુ તારે બધું વિધિસર જ જોઈતું હોય, તો વાને કે લૉર્ડ ઑફ લિસેસ્ટર – કારણકે હવે તો આ મામલો તમારો જ બની રહે છે– આ સર્ટીફિકેટ સાયાં છે, એ બાબત તમે શી ખાતરી રજૂ કરી શકો તેમ છો?”
લિસેસ્ટરને બોલવા દેતા પહેલાં વાર્નેએ જ ઉતાવળે જવાબ આપી દીધો, અહીં હાજર રહેલા લૉર્ડ ઑફ ઑકસફર્ડ પેલા માસ્ટર એન્થની ફોસ્ટરને તથા તેમના હસ્તાક્ષરને બરાબર ઓળખે છે.”
અર્લ ઑફ ઑકસફર્ડે ફોસ્ટર પાસેથી ભારે વ્યાજે ઘણી રકમ ઊછીની લીધા કરી હોવાથી તેમણે તરત જ સાક્ષી પૂરી કે, એ માણસ તવંગર અને સ્વતંત્ર મિલકતદાર* છે, એ હું ખાતરીપૂર્વક જાણું છું, તથા આ તેના જ હસ્તાક્ષર છે.”
“અને વૈદના સર્ટીફિકેટ બાબત કોણ ખાતરી આપે છે? તેનું નામ અલાસ્કો છે,” રાણીએ પૂછયું.
રાણીજીનો ખાસ વૈદ માસ્ટર્સ ત્યાં હાજર હતો; સેકસના સેયઝકોર્ટમાં તેને દાખલ થવા દીધો ન હતો તેથી તે સસેક્સના પક્ષવાળા તરફ છંછેડાયેલો હતો. એટલે લિએસ્ટરને ખુશ કરવાની આ તક તેણે ઝડપી લીધી અને જણાવ્યું, “મેં ઘણી વાર ડૉકટર અલાસ્કોની સલાહ લીધી છે; તે બહુ અસાધારણ જાણકારીવાળા તથા ગુપ્ત સિદ્ધિવાળા માણસ છે – જોકે, તે ધંધા તરીકે વૈદું કરતા નથી.” ત્યાં હાજર રહેલાંમાંથી અર્લ ઓફ ઇન્ટિગ્ટન
* “કી-હેલ્ડર”: જૂના જમાનામાં રાજાને ભરવાનાં હોય તે સિવાય બીજા કશા કરવેરા કે સાંથ-મહેસૂલ જેને ભરવાનાં ન હોય તે. - સંપા