________________
પ્રયત્ન
I
''5'
૬
હા, જાણ્યું કે વિપત્તિઓથી તમે ઘેરાઈ ગયા છે, પણ હવે શું? શું મૂંઝાઈને એમાં જ પડ્યા રહેશે? મૂંઝાવાથી વિપત્તિ ટળી જશે?
ધારો કે અંધકાર ખૂબ છે, તે તમે શું કરશો? મૂંઝાઈને બેસી રહેશે ? એથી અંધકાર ટળી જશે? ના, ઊભા થાઓ, દીપક શોધી કાઢે, પ્રગટાવે; અને પછી જોઈ લે ડી જ વારમાં પ્રકાશ! પ્રકાશ !
થોડાક શ્રમ, ડીક બુદ્ધિ અંધકારને પ્રકાશથી રંગી શકે છે. તે જીવનમાં આવતી વિપત્તિઓ પણ થોડાક આ હિમ્મતભર્યો શ્રમ માગે છે. હારે નહિ, પ્રયત્ન કરે.
પાણી કેવું નાજુક છે! નાજુક આંખને ય આનંદ આપે છે. આવું નાજુક પાણી પણ પ્રયત્ન કરીને પથ્થરમાંથી માર્ગ કાઢે છે; તે માણસ તો ચેતનવંત છે, જીવંત છે, શું એ વિપત્તિમાંથી માર્ગ નહિ કાઢી શકે?
અભ્યાસ સ્વસ્થતાથી કરે. ગભરાવું નહિ, તેમ પ્રમાદ પણ ન કર. માનવજીવનનું સરવૈયું એના જીવનનાં બેચાર કાર્યોથી નથી નીકળતું એનું સરવૈયું એના જીવનને અંત છે; અને તે દીઈ અંતને છેડે આનંદપૂર્વક પહોંચવા માટે સ્વસ્થતાથી પ્રયત્ન કરવો જ રડ્યો.
૧૪
