________________
ધ્યેય એ માનવજીવનનો અર્થ છે. જેની પાસે પિતાના યેયનું સ્પષ્ટ ચિત્ર છે તે જ જીવનના રહસ્યને સાચા અર્થમાં પામ્યા છે.
પણ, આજે માણસ પાસે એના જીવનનું ધ્યેયચિત્ર સ્પષ્ટ નથી એટલે એને જીવન એક બાજરૂપ લાગે છે. એ જીવે છે પિતાની ઈચ્છા વિરુદ્ધ, પિતાનાં સ્વમોવિરુદ્ધ, પિતાના આત્માના પ્રકાશની વિરુદ્ધ
જગતના સંગેએ એને વાસનાની સાંકળે બાંધી લીધે હોય છે. એના દિલમાં મુક્તિનું ગીત છે ખરું, પણ પગમાં તે પારસ્તંયની વજનદાર સાંકળ પડી છે. અને આમ હેયા પછી એનામાં ગીત ગાવાને ઉલ્લાસ ક્યાંથી પ્રગટે ? બંધનને કારણે એ દોડી પણ શાને શકે?
પિંજરામાં પુરાયેલા પંખીની જેમ માનવી ગૂાય છે અને ખાય છે; પણ ખાય છે તે આ દેહ દ્વારા દયેયને શિખરે પહોંચવા નહિ, પણ યહીન દેહને ટકાવવા માટે; અને ગાય છે તે આત્માના આનંદને ઉલ્લાસથી લલકારવા માટે નહિ, પણ દેહને ટકાવવા માટે જોઈતા ખોરાકને મેળવવા માટે.
એના દિલમાં રહેલી સાચી ભાવનાનું ગીત, એ એક મુક્ત પંખીની જેમ છે રી જ શક્તો નથી.
હા, એ કોઈક વાર ગાય છે, પણ એમાં આત્માના પરાજયનું કેન્દન અને યથાના કરુણ સૂરે સિવાય બીજુ હોય છે પણ શું?
