________________
મૌનના મહિમા
પવિત્રતાથી અમારા આત્માને અજવાળતા હાય,' વાતાવરણને ભાવનાથી ભરતા શ્રીકૃષ્ણે કહ્યું.
૭૧
‘શ્રીકૃષ્ણદેવ ! દિવસ તેા બધા જ પ્રકાશપૂર્ણ છે; પણ કેટલાક દિવસ મહાપુરુષોના કલ્યાણકની પાવન સ્મૃતિથી સભર છે. એવા દિવસેામાં મૌન એકાદશીના દિવસ શ્રેષ્ઠ છે. દોઢસા કલ્યાણકાથી એ દિવસ અંકિત છે. અને સુવ્રતશેઠ જેવા ભદ્ર આત્માએ પણ એ દિવસેામાં આત્માની મંગળ સાધના મૌનદ્વારા કરી છે.’
બંસરીના મધુર સૂરને સતત ગુંજતા રાખતા શ્રીકૃષ્ણે મૌનની વાત આવતાં, સૌના મનમાં ઘૂંટાતા પ્રશ્ન પૂછ્યો : · પ્રભુ! ! આપ મૌનનું કહેા છે, પણ મૌન તેા ઘણીવાર અસહ્ય થઈ પડે છે. માનવી એકલે હાય, પડખે કાઈ ખેલનાર ન હાય, નીરવતા છવાયેલી હેાય, એમર્યાદ વિશાળતા પથરાયેલી હેાય ત્યારે માનવી વાચાદ્વારા એ નીરવતાને ન ભરે, તે એમ લાગે કે આ અણુદી અગેાચરની વિશાળતા હમણાં જ ભીસી દેશે અને પેાતાની મૌનભરી વિશાળતામાં દુખાવી દેશે. એવે વખતે માનવીએ કઈ નહિ તે। . ગીત ગાઈ ને કે અંસીના સૂરે ને ગુજતા રાખીને પણ એ અવકાશને ભરવું જ રહ્યું અને ગભીર મૌનની એ વિશાળતાને તેાડી, અવાજોની દુનિયા સર્જવી રહી.
‘કૃષ્ણદેવ ! હું. પણ એ જ કહેવા માગુ છું, માનવી એકલતાથી ગભરાય છે, કારણકે એ વિશાળ એકલતાના મૌનમાં જ જીવનના ગૂઢ પ્રશ્ન એની સામે ઉપસ્થિત થાય
