________________
ભવનું ભાતું ઝેરી ઘા રૂઝાય અને શરીરમાં રક્ત આવે.” વૈદે બીતાં બીતાં ઉપાય કહ્યો.
પુષ્પચૂલને દેહ લથડી ગયું હતું. બોલવાની શક્તિ ન હતી, છતાં કાગમાંસનું નામ આવતાં એનાથી ન રહેવાયું વૈદરાજ ! એ કદી નહિ બને. જીવ કરતાંય મને મારે ધર્મ વધારે વહાલે છે. દેહ પડે તે પડવા દે. આવતી કાલે જનાર દેહ આજ જાય તેય શું? મેં જે ચીજને ત્યાગ કર્યો છે, એ મારે ન ખપે, મારા વીરત્વનું એ અપમાન છે. હું માત્ર દેહથી વીર નથી, દિલથી પણ વીર છું. પ્રતિજ્ઞા એ મારા પ્રાણ છે.
આપ વધારે ન બોલે, બોલવાથી હૃદયને નુકશાન થશે.” વાતને વચ્ચેથી જ કાપતાં વૈદરાજે કહ્યું.
વૈદરાજ ! મરનારને કેઈ બચાવનાર નથી. દીપકની વાટ જ જ્યાં બળી ગઈ હોય, ત્યાં ગમે તેટલું તેલ રેડે તેય શું વળવાનું છે? જીવનમાં નવી વાટ મૂકવી એ તમારા હાથની વાત નથી પૂર્વ જન્મમાંથી એ જેટલી લાવ્યો છું, તેટલી જ રહેવાની છે.” પુષ્પગૂલ થાક ખાવા છે.
“મારે આત્મા કહે છેઃ વાટને અંત હવે આવી ગયે છે. મને, શાંતિથી, સમાધિથી મરવા દે. મને સંતેષ છે. મારા ગુરુએ દીધેલી પ્રતિજ્ઞા મેં બરાબર પાળી છે. એ મારું. ભવનું ભાતું છે. મને હતું કે કાગમાંસ ખાવાને વારે ક્યાં આવવાને છે? પણ આજ એ વાત તમે ઉચ્ચારી. જાણે. નિયમ મારી કસોટી કરવા આવ્યા હતા. અત્યારે કરુણા
