________________
૧૦૬
ભવનું ભાતું
કેવી વિશાળ ભાવના ! કેવી વિશાળ દૃષ્ટિ ! દેવ આપ ધન્ય છે. આપે જે પૂર્ણ પ્રકાશ મેળવ્યું છે તે અદ્ભુત છે! આપ આપની વાણુનું અમૃત–ઝરણું આ સંતપ્ત સંસાર પર અવિરત વહેતું રાખે, એવી અમારી નમ્ર વિનંતિ છે, દેવ !”
આ વિભૂતિને રૂપેરી ઘંટડીના જે મધુર દવનિ પુનઃ ગુંજી રહ્યો
ભાગ્યશાળીઓ ! હું જે કહી ગયે તે જીવનદષ્ટિની વાત કરી ગયે-વિચારવાની વાત કહી ગયે. હવે આચારની વાત કહું છું. વિચારમાં જેમ અનેકાન્તવાદને સ્થાન છે, તેમ આચારમાં અહિંસાને સ્થાન છે.
“અહિંસા એ સુંદર સરિતા છે, અનેક તૃષિત હૈયાં એના જળથી તરસ છીપાવે છે, અહિંસા એ સેતુ છે, કે જે બે વિખૂટાં તૈષી હૈયાઓને જોડે છે. અહિંસા એ ગુલાબનું ફૂલ છે, જે પિતાની માદક સૌરભથી જગતને પ્રકુલિત કરે છે. અહિંસા એ વસન્તની કોયલ છે, જે પોતાના મધુર સંગીતથી હિંસાના ત્રાસથી ગ્રસિત દિલડાંઓને પ્રમુદિત કરે છે.
અહિંસા એ જ વિશ્વશાંતિને અમેઘ ઉપાય છે. અહિંસા વિના વિશ્વમાં શાંતિનું સામ્રાજ્ય સ્થાપવાને બીજે એકેય ઉપાય નથી જ.
“હિંસાના પાપેજ એક માનવી બીજા માનવીને જળની જેમ ચૂસી રહ્યો છે. હિંસાની ભાવનાથી જ એક રાષ્ટ્ર બીજા રાષ્ટ્રને કચડી રહ્યું છે. હિંસક માનસે જ વિશ્વમાં અત્યાચારની હોળી સળગાવી છે. હિંસાના સામ્રાજ્યએ માનવીને