________________
૫૦
ભારતની એક વિરલ વિભૂતિ સહાયભૂત બની હતી. મેં પૂર્વભવમાં જે કર્મો કર્યો હશે, તેનાં ફલ ભેગવી રહી છું, તે માટે અન્ય કેઈને દોષ શા માટે દેવો? કમેં કોઈને છેડયા નથી, તે મને કેમ છોડે? ભગવાન મહાવીરને પણ કર્મનાં ફલ ભેગવવા પડ્યાં હતાં, તે હું કોણ?” આવા આવા વિચારોથી તે પોતાનાં મનનું સમાધાન કરતા અને કામે લાગી જતા.
આ વખતે શ્રી ધીરજલાલભાઈ તેમને ગૃહકાર્યમાં મદદ કરતા, એટલે કે કૂવે જઈ પાણી ભરી લાવતા, છાણ-માટીની જરૂર હોય છે તે પણ લઈ આવતા અને શાક પાંદડું તથા બીજી જરૂરી વસ્તુઓ ખરીદી લાવતા. અનાજ કે કપડું લાવી આપવાનું કામ તેમની પાડોશમાં રહેતા દેશીભાઈઓ લાગણીપૂર્વક કરી આપતા.
ખૂણે મૂક્યા પછી શ્રી મણિબહેનના સગા કાકા શ્રી રઘુભાઈ તેમને પિતાને ગામ દેવચરાડી લઈ ગયા કે જે દાણાવાડાથી પાંચ-છ માઈલના અંતરે આવેલું હતું. શ્રી ધીરજલાલભાઈ એ ત્યાં ત્રીજી ગૂજરાતીને અભ્યાસ પૂરો કર્યો અને ચોથીની શરૂઆત કરી, પરંતુ સંગવશાત્ દશ મહિના પછી ત્યાંથી પોતાને ઘરે પાછું ફરવાનું થતાં તેની પૂર્ણાહુતિ દાણાવાડામાં કરી. ત્યારબાદ શ્રી ધીરજલાલભાઈના સગા મામા શ્રી જેઠાલાલ તેમને વઢવાણ શહેર લઈ ગયા, જ્યાં ધળી પળની મેટી ગૂજરાતી નિશાળમાં તેમને પાંચમી ગૂજરાતી ભણાવી છઠ્ઠીમાં પહોંચાડ્યા. - આ રીતે શ્રી ધીરજલાલભાઈને પિતાને પ્રાથમિક
