________________
૩૪
ભારતની એક વિરલ વિભૂતિ
દીક્ષા એ માન્યતા પર આ ખીલ આધારિત હતું. જ્યારે ખાલદીક્ષા શાસ્ત્રવિહિત હતી અને તેના પર પ્રતિમધ મૂકાતાં શ્રમણુસ‘સ્થાના વિકાસ રૂધાય એમ હતા, તેથી એ ખીલના વિરોધ કરવાના નિર્ણય કરવામાં આવ્યા. શ્રી ધીરજલાલભાઈ અયેાગ્ય દીક્ષાના વિરાધી હતા, પણ ખાલદીક્ષાને સદંતર અયેાગ્ય દીક્ષા માનવા તૈયાર ન હતા, એટલે તેમણે પણ આ વિરોધમાં સૂર પુરાવ્યા અને તે અંગે ખાસ સમિતિની રચના થતાં તેનું મંત્રી પદ સંભાળ્યું. આ એક ઘણું જવાબદારીવાળું પદ હતું અને તે પ્રબલ પુરુષાથી જ શાભે એવું હતું, એટલે શ્રી ધીરજલાલભાઈ એ રાતદિવસ જોયા વિના તે માટે પુરુષાર્થ કર્યો. આ વખતે તેઓ અનેક જૈનાચાર્ય, મુનિવરા તશ્રા જૈન આગેવાનાના પરિચયમાં આવ્યા અને સહુના સહૃદયતાભર્યા સહકારથી એ ખીલને પરાસ્ત કરવામાં સફલ થયા.
ત્યાર પછી આ ખીલ જુદી જુદી વ્યક્તિ દ્વારા દિલ્લી લેાકસભામાં બે વાર આવ્યું, પરંતુ શ્રી ધીરજલાલભાઈની સમયસૂચકતા અને ડહાપણભરેલી કામગીરીને લીધે તે પસાર થઈ શક્યું ન હતું.
બાલ–સન્યાસ દીક્ષાપ્રતિબંધક ખીલની રજૂઆત પહેલાં લગભગ એક વર્ષે મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય વિધાનસભામાં ભિક્ષુકખીલ આવ્યું હતું. આમ તે એ ખીલના ઉદ્દેશ ભીખારીઓના ત્રાસને અટકાવવાના હતા, પણ તેની વ્યાખ્યા એ પ્રકારની હતી કે જે ત્યાગી વૈરાગી મહાત્માએ