________________
શ્રી ધીરજલાલ શાહ
૨૪૩ નવતદીપિકા યાને જૈનધર્મનું અભુત તત્વજ્ઞાન
જીવવિચાર પ્રકાશિકા ને જોડીદાર ગ્રંથ “નવતત્ત્વદીપિકા” છે. તે પણ ઘણા સ્થળે ધાર્મિક અભ્યાસક્રમમાં દાખલ થયેલ છે. ધાર્મિક શિક્ષણશિબિરમાં તે તેનું ખાસ અવલંબન લેવાય છે. નવતત્ત્વ પ્રકરણ ગ્રંથે પરની વિવેચનાત્મક ટીકા તે “નવતત્ત્વદીપિકા.” તેમાં જૈન તત્વજ્ઞાનનું પ્રતિપાદન થયેલું હોવાથી તે જૈનધર્મનું અદ્દભુત તત્ત્વજ્ઞાન એવું અપરનામ પામેલ છે. સામાન્ય રીતે પ્રથમ જીવવિચાર અને પછી નવતત્ત્વનું શિક્ષણ અપાય છે, એટલે આ બે ગ્રંથની રચના એ જ કેમે કરેલી છે.
નવતત્ત્વ એ જૈન ધર્મનું નવનીત છે. વધારે સ્પષ્ટ કહું તે સમગ્ર જૈનદર્શન આ નવતત્ત્વ પર આધારિત છે. જેને નવતત્વને બોધ નથી, તે જૈન ધર્મ પ્રતિપાદિત આત્મવાદ, કર્મવાદ કે મોક્ષવાદનું સ્વરૂપ સમજી શકે નહિ. તેથી જ જૈનધર્મનું શિક્ષણ લેનારે નવતત્ત્વનું શિક્ષણ લેવું જોઈએ, નવતત્ત્વના સ્વરૂપથી પરિચિત થવું જોઈએ.
“આ નવતત્ત્વપ્રકરણ પર કેટલીક ટીકાઓ રચાયેલી છે, પણ તે આધુનિક વિદ્યાથીવર્ગને સંતોષ આપે તેવી નથી. ખાસ કરીને આજના વિજ્ઞાનનું શિક્ષણ લીધા પછી વિદ્યાર્થીના મનમાં જે પ્રશ્નો ઉઠે છે, તેને તેમાં ઉત્તર નથી. આ પરિસ્થિતિ દૂર કરવા માટે શ્રી ધીરજલાલભાઈ એ ઘણા પરિશ્રમપૂર્વક “નવતત્ત્વદીપિકા ”ની રચના કરી અને તેનું પ. પૂ. આ. શ્રી વિજયધર્મ ધુરંધરસૂરિજી, પ. પૂ.
