________________
[ ૧૭ ] શ્રી પ્રતિક્રમણુસૂત્ર–પ્રબોધટીકા
શ્રી પ્રતિકમણુસૂત્ર–પ્રબોધટીકા અંગે હું એક સ્વતંત્ર પ્રકરણ જ લખી રહ્યો છું, કારણ કે તેના સર્જનને ઈતિહાસ જાણવા જેવું છે અને તેની વિશેષતા લક્ષ્યમાં લેવા જેવી છે. શ્રી ધીરજલાલમ્ભાઈ એ આ કૃતિ પાછળ છ થી સાત વર્ષને સમય ગાળ્યો છે. તેમાં તેમના પ્રખર પાંડિત્યનાં, તેમની બહુશ્રુતતાનાં તથા તેમની સંશોધનાત્મક અને સમન્વયાત્મક અદ્દભુત શક્તિનાં મંગલમય દર્શન થાય છે. આ ઐતિહાસિક ભવ્ય કૃતિનું સર્જન સમયે તેઓ શતાવધાની તે હતા જ, પણ આ કૃતિ પછી તેઓ સંઘ-સમાજ દ્વારા પંડિત તરીકે સંબોધાયા અને શતાવધાની પંડિત તરીકે ખ્યાતિમાં આવ્યા.
જૈન ધર્મનું મુખ્ય લક્ષ્ય આત્મશુદ્ધિ છે. તે માટે જ્ઞાન અને ક્રિયાની પ્રરૂપણું થયેલી છે. આ ક્રિયામાં પ્રતિકમણનું વિશિષ્ટ સ્થાન છે, કારણ કે તે વિષય અને કષાયજન્ય