________________
શ્રી ધીરજલાલ શાહ
૧૭૧
ઓ પ્રકૃતિના ખોળે વિહાર કરવા નીકળેલા મનુજબાળ ! આટલી અશ્રદ્ધા ને આટલે અહંભાવ શાને ધરે છે? શું માતા પ્રકૃતિ કોઈનું પણ આયુષ્ય સમય થયા પહેલાં લઈ લે એવી બેવકૂફ ધારે છે ? અને ધાર કે એ સમય પહેલાં આયુષ્ય હરણ કરવાનો વિચાર કરશે તો તું એને ખાળનાર કોણ છે? એની વિરાટ શક્તિ આગળ તારું સામર્થ્ય ને તારી શકિત શી વિસાતમાં છે? જે તને આ રક્ષા કરવાને કર્તવ્યબુદ્ધિ પ્રેરતી હોય તો રક્ષા કર, પણ અંદરથી અહંભાવ ખેંચી લે” હું તો ઘડીભર એમની એ મૂંગી વાણી સાંભળી દિમૂઢ બની ગયો. અહીં વસતા મહર્ષિઓના સહવાસથી તે આ તત્ત્વજ્ઞાન નહિ સાંપડ્યું હોય એમ ઘડીભર વિચાર આવ્યા ને વિજળીના ચમકારાની જેમ અદશ્ય થઈ ગયા. લેટાને જેમ પારસમણિ અડતાં તેનું રૂપ જ બદલાઈ જાય, તેમ આ વિચારધારાથી મનની સ્થિતિ જ પલટાઈ ગઈ. ભય ને રક્ષા, સુખ ને દુઃખ, હર્ષ ને શેક એ સર્વ માનસિક સંવેદન માત્ર છે. એ સંવેદનથી પર થઈએ તે એમાંનું કોઈ નથી. અને મૃત્યુ બિચારું કોણ છે? તેને મહત્વ આપીયે તેજ તેની મહત્તા છે, નહિતર આત્માના શાશ્વત રાજ્યમાં એ શું ખલેલ કરી શકે તેમ છે? રક્ષા કરવાનો વિચાર ગળી ગયે. ભય ને જોખમદારીના તર્કો પણ લુપ્ત થઈ ગયા. એકાએક હોડીમાંથી ઊભો થયે. કિનારાના ખડક પર ઉતર્યો. તરતજ ખળખળ કરતું કઈ પ્રાણ ખંડક પરથી પાણીમાં ધસી પડયું. છાતી ધબકવા લાગી. “અરે! ક્ષણ પહેલાંના વિચારે કયાં ગયા? ફરીથી
