________________
શ્રી ધીરજલાલ શાહ
૧૧૫ જ જોઈએ કે જેમણે પ્રારંભથી જ વિદ્યાથી–વાચનમાલા માટે મીઠી નજર રાખી હતી.
આ વાચનમાલા ગૂજરાતી સાહિત્યમાં આજ સુધી અજોડ રહી છે, પણ પાંચમી આવૃત્તિ પછી તે અપ્રાપ્ય બનેલી છે. આમ છતાં તે શ્રી ધીરજલાલભાઈની ભવ્ય ભાવના અને તે પૂર્ણ કરવા માટે તેમણે કરેલા અસાધારણ પુરુષાર્થનાં ગરવાં ગીત ગાઈ રહી છે અને ગાતી જ રહેશે, એવો મને પૂર્ણ વિશ્વાસ છે.
શ્રી ધીરજલાલભાઈએ વિદ્યાર્થી–વાચનમાલાની યોજના પાર પાડતી વખતે : કુમાર ગ્રંથમાલા” નું આયોજન પણ કર્યું હતું. એક રીતે તે વિદ્યાથી–વાચનમાલાની પૂર્તિરૂપ હતું, કારણ કે જે વિષયો વિદ્યાથી–વાચનમાલામાં લઈ શકાયા ન હતા, તેને આમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યું હતો. તેમાં નીચેનાં પુસ્તકો પ્રકટ થયાં હતાં. કોયડા સંગ્રહ ભાગ પહેલે તથા બીજે, કુમારની પ્રવાસકથા, આલમની અજાયબીઓ, રમુજી ટૂચકા, જંગલકથાઓ; તે સિવાય બીજાં પણ ચાર પુસ્તક "ટ થયાં હતાં. આમાંનું દરેક પુસ્તક ૯૯ થી ૧૧૨ પાનાનું હતું, સારા કાગળ પર સુંદર રૂપરંગે છપાયેલું હતું અને સચિત્ર બોર્ડ પટ્ટીના પૂઠાથી સુશોભિત હતું, છતાં તેનું મૂલ્ય માત્ર આઠ આના રાખવામાં આવ્યું હતું ! જ્ઞાનપ્રચાર માટે શ્રી ધીરજલાલભાઈના હૃદયમાં જે ભવ્ય ભાવના રહેલી હતી, તેનું જ એ