Tattvavichar ane Abhivandana

SR No.: 005911
Original Sutra Author: N/A
Author: Chimanlal Chakubhai Shah, Ramanlal C Shah and Others
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1985
Total Pages: 186
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 50

અહિંસા પરમો ધર્મ બીજાં પણ એવો જ વર્તાવ રાખે તે બધાં દુઃખી થાય. હિંસાથી દુઃખ છે, અહિંસાથી જ સુખ છે, આ સૌને અનુભવ છે.
બુદ્ધિથી વિચાર કરીએ, તે સર્વ જી સમાન છે. જૈન ધર્મની આ પાયાની માન્યતા છે. કીડી અને કીટકથી માંડીને મનુષ્ય સુધીના સર્વ જીવ સમાન છે. પિતાના સુખને માટે બીજાને દુઃખ દેવાને કઈને અધિકાર નથી. આ બંને દષ્ટિએ જૈન ધર્મ અહિંસા પરમો ધર્મ સ્વીકાર્યો છે. દેહની પ્રત્યેક ક્રિયામાં ઓછીવત્તી હિંસા છે. તેથી અહિંસાના શક્ય તેટલા આચરણ માટે જૈન ધર્મ મુખ્યતયા નિવૃત્તિપ્રધાન અને અક્રિયાત્મક રહ્યો છે. જૈન ધર્મ શ્રમણધર્મ રહ્યો છે. ગૃહસ્થ ધર્મનાં વત, અવ્રતે જેને કહે છે તે છે. પણ ધર્મના પૂર્ણ પાલન માટે તેનું લય સંસારત્યાગ છે. આવી અહિંસામાંથી સંયમ અને તપ સ્વાભાવિક પરિણમે છે. ભગોપભેગમાં હિંસા છે. તપથી કર્મક્ષય થાય છે. અહિંસા માટે અપરિગ્રહ અનિવાર્ય છે. પરિગ્રહ મેળવવામાં અને પ્રાપ્ત કરેલ પરિગ્રહને ટકાવવામાં હિંસા રહેલી છે. - ભગવાન બુદ્ધ પણ દુઃખમુક્તિ માટે અહિંસામાર્ગ સ્વીકાર્યો છે. પણ તેમના ઉપદેશમાં સ્થૂળ હિંસા વિરમણ કરતાં, ભાવહિંસા ઉપર વધારે ભાર મૂક્યો છે. વિરત્યાગ, અને મહાયાન માર્ગમાં સક્રિય કરુણા, પ્રધાન સ્વરૂપ લે છે. - ક્રાઇટના ઉપદેશનું પ્રધાન લક્ષણ માનવ પ્રેમ છે. પડોશી સાથે પ્રેમથી વર્તવું એટલું જ નહિ દુશ્મન ઉપર પણ પ્રેમ રાખવો. Love your enemies. Bless. them that curse you. Do good to them that hate you. વળી દુનિયાદારી રાહ એવો છે કે હિંસાને જવાબ હિંસાથી આપો, eye for eye and tooth for tooth. પણ ક્રાઈસ્ટે કહ્યું : Resist not evil- જમણું ગાલે તમાચો મારે તે ડાબે ગાલ ધરો. કેટ માગે તો પણ આપી દો. આ ઉપદેશ ત્યાગને, અપરિગ્રહો છે. આ ટેસ્ટ ક્રાઈસ્ટના આ ઉપદેશને સ્વીકારી પોતાની જીવનસાધના શરૂ કરી અને તેના સમર્થનમાં લખાણ અને ગ્રંથો લખ્યાં, ત્યારે રાજ્ય અને ધર્મના સત્તાધીશે state and church સાથે ભારે સંઘર્ષમાં પડયા. આ ઉપદેશ સાચું જીવનદર્શન હોય તો વર્તમાન રાજકીય, સામાજિક, આર્થિક અને ધાર્મિક વ્યવસ્થા બધી હિંસાનિર્ભર છે અને અધમ છે. Non-resistance to evil-અન્યાય અથવા અનિષ્ટને પ્રતિકાર, શબ્દશઃ પાલન કરતાં, એક અશક્ય પરિસ્થિતિ ઊભી થાય છે. વ્યક્તિગત આચરણ માટે આ માર્ગ