________________
દાગ હેમરશિલ્ડ
દાગ હેમરશિલ્ડનું અવસાન અકસ્માત હતું કે કોઈ કાવતરાનું પરિણામ હતું તે નિશ્ચિત કહી શકાતું નથી. પણ મળેલા અહેવાલ અને આજુબાજુના સંજોગે એમ બતાવે છે કે એ અકસ્માત લેવાને સંભવ છે.
રાષ્ટ્રસંધના સેક્રેટરી જનરલનું પદ એક અદ્વિતીય - પદ . આ પદ ધરાવતી વ્યક્તિ કેઈ એક રાજ્યની સરકારે સેવક નથી. રાષ્ટ્રસંધના બંધારણ મુજબ તેને એક સ્વતંત્ર વ્યક્તિત્વ છે. સલામતી સમિતિ અને જંનરલ એસેપ્લીના ઠરાવોને આધીન રહી તેણે સ્વતંત્ર રીતે વર્તવાનું છે. ભિન્ન ભિન્ન દેશોની પરસ્પરવિરોધી રાજનીતિમાં, તેણે વિશ્વશાંતિના એક જ ધ્યેયને લક્ષમાં રાખીને આંતરરાષ્ટ્રીય પરિસ્થિતિનું નિરીક્ષણ કરવાનું રહે છે, અને
જ્યાં વિશ્વશાંતિ ભયમાં મુકાય એવું જોખમ તેને લાગે ત્યારે સલામતી સમિતિના લક્ષ પર એ હકીકત તુરત લાવવાની તેની ફરજ છે. સત્તાજૂથની સાઠમારીમાં તટસ્થપણે અને ખાસ કરી નાનાં રાષ્ટ્રોના રક્ષણ અથે તેણે પોતાની ફરજ બજાવવાની રહે છે. રાષ્ટ્રસંઘના ઉદ્દેશને સતત દઇટ સમક્ષ રાખી તેને યેયને ક્ષતિ પહોંચે એવું વર્તન કોઈ પણ રાષ્ટ્ર તરફથી થતું જણાય તો તેને અટકાવવા ઘટતાં પગલાં લેવાની તકેદારી તેણે રાખવી પડે છે. આવા સર્વોચ્ચ પદ માટે લાયક વ્યક્તિ મળવી સહેલી નથી. પાંચ મહાસત્તાઓ – બ્રિટન, ફસ, અમેરિકા, રશિયા અને ચીનની સંમતિથી આ નિમણુક થાય છે. આવી વ્યક્તિના નિષ્પક્ષપણા વિશે કોઈ શંકા ન રહે તે માટે નાનાં સ્વતંત્ર રાષ્ટ્ર ડેન્માર્ક, સ્વીડન, નવે જેવાંમાંથી આવી વ્યક્તિ પસંદ કરવામાં આવે છે. રાષ્ટ્રસંધનાં બંધારણ નીચે સેક્રેટરી જનરલને વિશિષ્ટ અધિકારો છે અને તેની સ્વતંત્રતા જળવાઈ રહે તે માટે બંધારણમાં ખાસ કાળજી રાખવામાં આવી છે.
દાગ હેમરશિલ્લે રશિયાની ખફગી વહેરી ત્યારે ચેવે તેમના ઉપર ભારે પ્રહાર કર્યા હતા.
