________________
૨૪
આલબર્ટ સ્વાઇટ્ઝર–૧
આબર્ટ સ્વાઇઝરને જન્મ જર્મનીમાં આલઝેક પ્રાંતમાં ઈ. સ. ૧૮૭૫માં થયેલો. તેમના પિતા એ ગામના પાદરી હતા. તેમના માતામહ –માતાના પિતા – પણ પાદરી હતાં. બાળપણથી જ તેમને સંગીતને ખૂબ જ શોખ હેતા. તેઓ ઓર્ગન સુંદર વગાડી શકતા. મોટા થતાં તેઓ દુનિયાના મશદર ઓગે. નિસ્ટ –ઓર્ગન વગાડનાર – બન્યા હતા. વિદ્યાભ્યાસમાં, ખાસ કરીને વિજ્ઞાન અને ઈતિહાસ એમના પ્રિય વિષયે હતા. ર૪ વર્ષની ઉંમર સુધીમાં તેઓ ત્રણ વિષયમાં નિષ્ણાત બન્યા હતા : (૧) ધર્મશાસ્ત્ર, (બાઈબલને તેમણે ઊંડા અભ્યાસ કર્યો હત), (૨) તત્ત્વજ્ઞાન અને (૩) સંગીત. આ ત્રણેય વિષયમાં પારંગત બની તેમણે Dr. of Theology, Dr. of Philosophy અને Dr. of Musicology ની ઉપાધિઓ મેળવી હતી. પછી તેઓ Theological કોલેજમાં પ્રિન્સિપાલ થયા હતાઃ
૧૮૯૬માં એક દિવસ તેઓ પોતાની સ્કૂલમાંથી પાછા આવ્યા, ત્યારે તેમની માતાએ તેમને કહ્યું છે કે ઠંડી બહુ છે, માટે એક સારા ઓવરકોટ લઈ લે. પરંતુ તેમણે ના પાડતાં કહ્યું કે મારા કેટલાય વિદ્યાથીબંધુઓ પાસે પહેરવાનાં સાદાં વસ્ત્રો પણ નથી, અને તેમનું મન વિચારે ચડી ગયું–જે વસ્તુ બીજાને નથી મળતી તે લેવાને મને શે અધિકાર ? રાત્રે તેમને ઊંધ પણ ન આવી. સવારે તેઓ ઊઠવ્યા ત્યારે એવા નિર્ણય પર આવ્યા કે જે સુખ બીજાને નથી મળતું તે સુખ મેળવવાને મને અધિકાર નથી. તેઓ કહે છે – “પ્રભાતના પહોરમાં પક્ષીઓનું પૂજન થતું હતું એ વખતે મેં સંકલ્પ કર્યો કે ૩૦ વર્ષની વય સુધી હું વિજ્ઞાન અને સાહિત્યનો અભ્યાસ કરીશ અને પછી મારું જીવન હું માનવસેવામાં અર્પણ કરીશ. ૨૧ વર્ષની ઉંમરે તેમણે આ નિર્ણય કર્યો, જો કે તે સમયે તેમણે પોતાને આ નિર્ણય કોઈને જણાવ્યા ન હતા. આખરે ૩૦ વર્ષની ઉંમર થવા આવી, અને પોતાનો નિર્ણય અમલમાં મૂકવાનો સમય થયો, પણ માનવસેવા કેવી રીતે કરવી એની