________________
=
જીવન અને દર્શન
જીવનને સંગીતમય બનાવ્યું છે કે બસૂરું? જીવનમાં શું છે, આનન્દ કે અફસ ?
કોઈને ગુમડાં થયાં હોય અને ભારે કોટ પહેરીને ફરતે હોય તે કોને ખબર પડે કે આ કપડાં નીચે ગુમડાં ખદબદી રહ્યાં છે? ગુમડાં ભલે બહાર ન દેખાય પણ અંદર તે પીડા થાય ને ચળ ઉપડે ને? લેહી નીકળે ને? તમને કોઈ દિવસ અસત્યનું ગુમડું ખટકે છે ખરું? એની પીડા થાય છે ખરી? અસત્યની પીડા જરાય નથી થતી? કાંઈ નહિ, આજ નહિ થાય તે મરતી વખતે થશે. તે વખતે આ ચિત્રો નજર સામે ખડાં થશે. ભૂતાવળની જેમ નાચ્ચા કરશે. અને અસત્યવાદીને મૂંઝવી મારશે પણ જે આપણા જીવનમાં સત્યને સૂર્ય ચમકતા હશે તે અન્ધકારને જરા ય ભય નથી.
આપણે નાની શી વસ્તુ બેઈએ છીએ ત્યાં કેટલે બધો અફસોસ થાય છે. એક રૂપિયે ખવાઈ ગયા હોય તે કેટલી ચિંતા થાય? પણ આજે આપણે આત્મા આખો ને આખો - અસત્યમાં ખોવાઈ ગયું છે, એને જરા ય વિચાર આવતા. નથી, આ કેવું આશ્ચર્ય !
આજકાલ કેટલાક ભેળા માણસે આવે છે અને કહે છે –“કંઈકે મંત્ર બતાવે, કંઈક સિદ્ધિ થાય એ જાપ દેખાડે. આપને વચનસિદ્ધિ આવડે છે.” હું કહું છું કેઃ “અરે, ભેળા છે! આમ બ્રાન્તિમાં ખોટા કાં ભમે છે ? પ્રિય, પથ્ય ને સત્ય એ વચન-સિદ્ધિને મંત્ર છે! સત્યના પ્રકાશથી ઝળહળતું સુમધુર હિતવચન એ રામબાણ છે, એ અફર છે.