________________
જીવન અને દર્શન
: ૪૧ :
તા ય તેનું દૂધ થાય. અને સપ્ને દૂધ પાએ તાય તેનું હલાહલ ઝેર થાય! પાત્રના કેવા પ્રભાવ!
મુનિએ પણ સિકંદરમાં હુવે નમ્રતા અને જિજ્ઞાસાદ્વારા પાત્રતા જોઇ, અને કહ્યું: “તમે જે આપી ન શકે તે તમારે લેવું નહિ....! ” મુનિનું આ રહસ્યપૂર્ણ વાકય એમને ન સમજાણું, એટલે સિક ંદરે કહ્યું: “હું આ મહાવાકયના અ સમજી શકયા નથી એટલે કૃપા કરી આપ મને વિસ્તારથી સમજાવે....”
કરુણાપૂણ સંતે કહ્યું:-રાજન ! કાઇનુ લૂટેલું ધન તમે એને પાછું આપી શકેા છે, કેઈન ઝૂંટવેલું રાજ્ય પણ તમે પાછું અર્પી શકે છે; પણ કાઇના લીધેલા પ્રાણ તમે આપી શકા ખરા ? જે પ્રાણ દેવાના અધિકાર તમને નથી તે પ્રાણ તમને લેવાના અધિકાર પણ નથી. માણસ બધી વસ્તુઓ આપી શકે છે, પણ એ જીવન કોઈને ય આપી શકતા નથી. તા પછી બીજાનાં જીવન યુદ્ધના પડદા નીચે લેવાના હક્ક તમને કોણે આપ્યા....? ” સંતના આ વચના સાંભળી એ નાચી ઉઠયા. યુદ્ધવિરામ અને અહિંસાના મહામત્ર એને આ વચનામાં દેખાણા. ... અને અહિંસક જીવન જીવવાની પ્રતિજ્ઞા લઇ મુનિને પ્રેમ અને બહુમાનથી નમન કરી. એ પેાતાના દેશ ભણી ઉપડયા !
ઍરિસ્ટોટલે સિકદરને પૂછ્યું “ કેમ મે' મંગાવેલી વસ્તુ લાવ્યા? ન લાવી શકયા ને? ભાઇ! મારે એ સંતને અહિં લાવવા નહેાતા, પણ મારે તે તમારું ઘેન ઉતારવું
