________________
: ૩૮ :
જીવન અને દર્શન કે, હમણાં મારા કાતિલ ઝેરથી મૂચ્છિત થઈ આ માણસ મારા પર ગબડશે. પણ ત્યાં તે પ્રભુએ એમની અમીભરી પ્રેમદષ્ટિ એ વિષધર પર વર્ષાવી અને બેલ્યાઃ “એ ચંડકૌશિક ! જરા સમજ ! બૂઝ! તું કોણ હતો તેને તે તું વિચાર કર. તું તે એક વખત પવિત્ર સાધુ હતું, પણ કોધ. કરવાથી, અને પ્રેમની દૃષ્ટિ એવાથી તું મરીને નાગ થય. મૈત્રીની દૃષ્ટિ એઈને ઝેરી દષ્ટિ કેળવી, એટલે તું સંત મટી સર્પ થયે !...” ભઈ મહાવીરની પ્રેમના પ્રકાશથી ભરેલી અમરવાણી સાંભળી સર્પને પણ આત્મજ્ઞાન થયું. એણે ઝેરને વમી અમૃતને માર્ગ લીધે, સર્વ સમર્પણ કરી, અનશન સ્વીકારી, અમરત્વને પામે.
આહ! પ્રેમનો કે પ્રભાવ! પ્રેમના સામ્રાજ્યમાં કઈ વૈરી નથી, કેઈ ઝેરી નથી, કેઈ અધમ નથી, કોઈ ઉત્તમ નથી. કેઈ ઉચ્ચ નથી. કોઈ નીચ નથી!. ત્યાં તે કેવળ નિભર્યતા અને વાત્સલ્યને પ્રકાશ વિલસે છે!
મુનિએ કહ્યું: સિકંદર! માનવી મૃત્યુથી ગભરાય છે. કારણ કે એણે ઈન્દ્રિયવિજય કર્યો નથી. જે એણે ઇન્દ્રિયને જિતી જ હોય તે તે એ એમ જ કહે –
અનન્તના પ્રવેશ દ્વારે, મૃત્યુ તે પરિચારિકા, જે છ વસ્ત્રો પરિહરીને, નવીનને પહેરાવતી; એ મૃત્યુથી હે માનવી! તું કાં ડરે ? તું શા ડરે ? -
મૃત્યુ આવે તે આવવા દે. એ નવાં નવાં વસ્ત્રો પહેરાવનારી સુંદર સેવિકા છે. એને જોઈ ગભરાઓ છે શા