________________
જીવન અને દર્શન.
: ૧૧૯ :
મૈત્રીભાવનું પવિત્ર ઝરણું, મુજ હૈયામાં વહ્યા કરે; શુભ થાઓ આ સકલ વિશ્વનું, એવી ભાવના નિત્ય રહે.
જે મનુષ્યના હૃદયમાં ધર્મનાં અક્રૂર ફૂટયા હાય, તેને આખુ જગત મિત્રોથી ભરેલું લાગે, તેને આખું વિશ્વ પ્રેમમય લાગે. જેના હૈયામાં પ્રેમ હાય, મૈત્રી હાય, તેનું હૈયું શુ ખાલતુ હોય ? હુ. ભલે દુઃખી થયા, થાઉં, પણ બીજાને આવા વખત ન આવેા, મારા સર્વસ્વના ભાગે પણ બીજા આત્માઓ તૃપ્ત થાઓ. સર્વ પ્રાણીઓ અધનથી મુક્ત અનેા. સૌ દોષહીન અનેા. સૌ સ્વતન્ત્ર અનેા. પરાધીન કાઇ ન રહેા.
આ મૈત્રીભાવના પછી ધર્મના બીજા લક્ષણમાં પ્રમેદ ભાવના આવે છે.
*
ગુણથી ભરેલા ગુણીજન દેખી, હૈયું મારું નૃત્ય કરે;
એ સતાના ચરણકમલમાં, મુજ જીવનનું અર્ધ્ય રહે.
આ ભાવનાના જન્મ મહાત્માએ ના બહુમાનમાંથી થાય છે. આ પ્રમાદભાવનાના રંગથી રંગાયેલા હૈયાવાળા માણસ મહાપુરુષોને જોઈ આન પામે, જગતને મંગળમય પથે લઇ જતા સંતાને જોઈ, આ ભાવનાવાળાનું હૈયું નાચવા માંડે. અને એમ થાય કે–આ સત્પુરુષો જ જગતને કલ્યાણના માર્ગ અતાવનારા છે–આ ભેામિયાએ વિના ભવ–વનમાં ભૂલા પડેલાને મા કાણુ ચીંધે ?
આ સંસારરૂપી મરુભૂમિમાં આ સજ્જના જ શીળી છાયા આપનાર વૃક્ષા જેવા છે. પ્રમાદભાવવાળા માણસ આવા પુરુષાને જોઈ એમના ચરણામાં ઢળી પડે. તમે તમારા માટે