________________
જીવન અને દર્શન એકવાર નજર નાખવાની જરૂર છે. જગત આજે દુઃખથી ભરેલું છે. કેટલાય એવા મનુષ્યો છે કે જેઓ પેટનો ખાડો પૂરવા માટે દિવસભર કાળી મજૂરી કરે છે, છતાં એ મનુષ્ય પેટ પૂરતું ખાવાનું અન્ન પણ મેળવી શકતા નથી. શરીર ઢાંકવા માટે પૂરતાં વસ્ત્રો પણ મેળવી શકતા નથી, માંદગીમાં રિબાતા હોય છતાં દવાનું એક બિન્દુ પણ મેળવી શકતા નથી, નિરાધાર રખડતા હોય છતાં રહેવા એક ઝુંપડું પણ પામી શકતા નથી. અરે! કૂતરાને તે રહેવા બખોલ હોય પણ કેટલાક માણસોને તો આજે રહેવા એ પણ નથી–ઉપર આકાશ ને નીચે ધરતી ! આવા દશ્ય જોવા છતાં એમના દુઃખને વિચાર સરખો કર્યા વિના દરેક માણસ પોતાના જ દુઃખની વાત કહે છે. બીજાની ગરીબી ને બીજાના દુઃખને વિચાર ન હોવાને કારણે, સમૃદ્ધ માણસ પણ ભિખારીના જેવી દીન વાત કરતો નજરે પડે છે. તે સમયે મનમાં થાય કે આ પિતે સમૃદ્ધ હોવા છતાં પોતાની જાતને સુખી નથી બનાવી શકતો તો બીજાને તે સુખી બનાવે શી રીતે ? અને એવા પાસેથી સુખની આશા રખાય પણ શી રીતે ?
આજનું આપણું આ દેખાતું સુખ એ લગ્નપ્રસંગ પર જાંગડ લાવેલાં દાગીના જેવું છે. આ ભાડૂતી સુખને લીધે આપણે ઉન્મત્ત બન્યા છીએ; પણ આપણે જીવનમાં ઊંડો વિચાર કરવો જોઈએ, કે આ આપણી પાસે આવેલી વસ્તુઓ પિતાની છે કે માંગી લાવેલી છે? જે માંગી લાવેલી હોય તો
આ ગર્વ શા માટે? આ ક્ષણભંગુર વસ્તુઓ પર મુસ્તાક થઈને જીવન હારી ન જવાય, માટે આપણે આપણા આત્માને