________________
૫૦
આપણે આત્મનિરીક્ષણ કરીશું?
‘હિપ્નોટીક ટ્રાન્સની મદદથી એક હજારથીયે વધુ વ્યકિતઓનાં પૂર્વજીવનોનો અભ્યાસ કર્યા પછી ડૉ. એલેકઝાંડર કેનને નોંધ્યું છે કે “ગત જન્મમાં આચરેલ કોઈ દુષ્ટ કૃત્યના બદલામાં તે વ્યક્તિ, ક્રિયા-પ્રતિક્રિયાના આ નિયમના કારણે આ જીવનમાં કેવી રીતે દુઃખી થાય છે તે દર્શાવીને, આ અભ્યાસ, પ્રકૃતિતંત્રમાં અત્યંત વ્યાપક અર્થમાં પ્રવર્તતા અદલ ન્યાયની વાત કહી જાય છે. કેટલાય માણસો નથી સમજી શકતા કે, તેમના માથે ઉપરાઉપરી અનેક આપત્તિઓ કેમ ત્રાટકયા કરે છે? એમના ગત જન્મોમાં નજર નાખતાં જણાય છે કે એમણે પૂર્વે દૂર કર્મો કર્યા છે. જયારે કોઈ આજે ગમે તેમ વર્તે છે તોય એના પાસા પોબાર જ પડે છે. ગત જન્મોમાં એણે કરેલ કોઈ સત્કાર્યનું એ ઈનામ ન હોઈ શકે?”૨ .
ગત જીવનના આચાર-વિચારના પડઘારૂપે વ્યકિતનું વર્તમાન જીવન આકાર લે છે; એની સાબિતી એલ્ગર કેસીએ આપેલાં “લાઈફ રીડીંગ્ઝમાં પણ પ્રાપ્ત થઈ છે. “કેસીએ, ગત જીવનના આધારે, તે વ્યક્તિઓની શક્તિઓ, ખાસિયતો, શોખો, રસવૃત્તિઓ અને ધંધા સુધ્ધાંની આગાહીઓ કરેલી, જે આશ્ચર્યજનક હદે સાચી પુરવાર થઈ છે.” “એજ-રીગેશન દ્વારા વ્યક્તિનાં ગત જીવનમાં નજર કરવાના અખતરાઓમાં એ પણ દેખાયું છે કે એક જીવનનાં વિચાર-વર્તનના પડછાયા એ પછીના બીજા જ જીવનમાં કે ઘણા ભવોનું અંતરે પડ્યા પછી સપાટી ઉપર આવે
આપણી વર્તમાન પરિસ્થિતિનું બીજ
પૂર્વજીવનનું કર્મ જેમ વર્તમાન જીવનમાં ફળ દેખાડે છે, તેમ આ જીવનનું કર્મ પણ વર્તમાન જીવનમાં પોતાનો પ્રત્યાઘાત જન્માવી શકે છે: આ સત્ય પશ્ચિમમાં આજે સ્વીકારાઈ રહ્યું છે. આ જીવનમાં આપણને પ્રાપ્ત થતી પ્રસન્ન પળો કે દુ:ખના દિવસોનું બીજ આપણે પૂર્વજીવનમાં જ નાખ્યું હોય એવો નિયમ નથી, એ બીજ આપણે વર્તમાન જીવનમાં વાવ્યું હોય એમ પણ બને અને માત્ર પ્રવૃત્તિ જ નહિ, આપણા મનમાં ઊઠતી લાગણીઓ અને વિચારો પણ, તેના તેવા તેવા પ્રત્યાઘાતો જન્માવે છે. “એવું નથી કે વિચારો કૃતિમાં ઊતરે તો જ કર્મના નિયમાનુસાર તે પોતાના પ્રત્યાઘાત જન્માવવા સમર્થ બને. જો તે પૂરતી ઉત્કટતા ધરાવતા હોય અને પૂરતા સમયગાળા સુધી રહ્યા હોય તો, આખરે, તે પોતાને અનુરૂપ ફળ બાહ્ય પરિસ્થિતિમાં પણ નીપજાવશે. એક ચાલુ ઉદાહરણથી આ વાત સ્પષ્ટ કરી શકાય: જો કોઈ માણસ કોઈને ઉત્કટતાથી સતત ધિક્કારતો હોય–ત્યાં સુધી કે તેને મારી નાખવાની આતુર
૨. ibid. pp. 170-171. 3. Morey Bernstein, A Search for Bridey Murphy, p. 93. . 8. Dr. Alexander Cannon, The Power Within, pp. 171-173.