Page Text
________________
મુમુક્ષની બે પાંખ
૧૧૭ સ્થાપિત કરેલ “થિયરી – theory-આરાધના-પદ્ધતિ અનુસારનો જ હોય તો તે, થિયરીમાં જણાવેલ પરિણામો તેના પ્રયોગમાં દેખાવાં જોઈએ.
ધર્માચરણના ફળરૂપે કર્મનિર્જરા થાય, સદ્ગતિ મળે અર્થાત્ વૈમાનિક દેવ તરીકે કે સંસ્કારસંપન્ન સમૃદ્ધ કુળમાં માનવ અવતાર મળે અને અંતે મુક્તિ મળે એ વાત આપણે સૌ જાણીએ છીએ અને માનીએ પણ છીએ, કિંતુ, આ જીવનમાં જ જેનો અનુભવ કરી શકાય એવાં કોઈ આંતર-બાહ્ય પરિણામો પણ ધાર્મિક જીવનના ફળરૂપે નીપજવાં જોઈએ એ વાત ઉપર આપણાં ધાર્મિક વર્તુળોમાં સામાન્યત: ઓછું લક્ષ અપાય છે.
તત્ત્વજ્ઞાનની ઊંડી વાતોમાં પડ્યા વિના પણ એ સમજી શકાય – જોઈ-અનુભવી શકાય તેવી વાત છે કે પ્રેમ, કરુણા, ક્ષમા, ઉદારતા, સંયમ, સંતોષ, સરળતા પ્રસન્નતા, પરાર્થવૃત્તિ, નિરીહતા આદિ ગુણો સહજપણે કે પ્રયત્નપૂર્વક કેળવાઈને આત્મસાત્ થયા હોય તો જીવન પ્રસન, મધુર, સંતુલિત અને સંવાદી બની રહે છે અને જીવનયાત્રા પોતા માટે તેમજ બીજા માટે ય મંગળમય બની રહે છે. શરીરની વૃદ્ધિ, ક્ષય કે મૃત્યુ સાથે કે બુદ્ધિના વિકાસ-અવિકાસ સાથે એ ગુણોને સંબંધ નથી, એ છે દયના ગુણો-આત્માના ગુણો. અર્થાત્ આત્મિક ગુણવિકાસને કેવળે પરલોક, પુનર્જન્મ અને મોક્ષ સાથે જ સંબંધ છે એવું નથી; આ જીવનમાં પણ જેનાં પ્રત્યક્ષ દર્શન, અનુભવ અને પ્રતીતિ થાય એવાં પરિણામો પણ તેની સાથે સાથે નીપજે જ છે.
આ વાત સૂરિપુંગવ હરિભદ્રસૂરિ મહારાજે પણ શ્રી ધર્મબિન્દુ નામના ગ્રંથમાં, ધર્મફળના અનંતર અને પરંપર એવા બે વિભાગ પાડીને, અસંદિગ્ધ શબ્દોમાં ઉચ્ચારી છે. કાર્યની સાથે જ તેનું જે ફળ આવે તે અનંતર અર્થાત્ તરત મળતું ફળ, અને કાર્ય કર્યા પછી લાંબા ગાળે મળતું અર્થાત્ દૂરનું ફળ તે પરંપર ફળ. ધર્મના અનંતર–આ જીવનમાં અનુભવાય તેવા–ફળનો નિર્દેશ કરતાં તેઓશ્રી લખે છે કે “ધર્મનું તાત્કાલીન ફળ એ છે કે એના આસેવનથી, આત્માને ઉપદ્રવભૂત રાગ, દ્વેષ વગેરે વિકારો ઘટવા માંડે છે, ભાવ-ઐશ્વર્યની અર્થાત્ આત્મિક ગુણસંપત્તિની વૃદ્ધિ થાય છે અને લોકપ્રિયતા પ્રાપ્ત થાય છે.” ૨૫ - દોષય અંતર સાચા ધર્મથી રસાયું કે એની સાથે અન્વેષ ગુણ
| SR No. | 005904 |
| Book Title | Aapne Aatmnirikshan Karishu |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Amarendravijay |
| Publisher | Aatmjyot Prakashan |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 192 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |