Page Text
________________
મુમુક્ષુની બે પાંખ
૧૧૧ પણ કેવળ તર્કદ્વારા નિર્ણય ઉપર આવવું મુશ્કેલ રહે છે. એસ. બી. રોય કૃત ‘ડેટ ઑફ ધ મહાભારત બેટલ નામનું પુસ્તક આનું એક સારું ઉદાહરણ પૂરું પાડે છે. મહાભારતનું યુદ્ધ કયારે લડાયું તે અંગે ઇતિહાસવિદોમાં થોડા સમયથી ઉગ્ર વિવાદ ચાલી રહ્યો છે, એના સંદર્ભમાં એ પુસ્તક લખાયું છે. ભારતીય પરંપરામાં પ્રચલિત માન્યતા એ છે કે એ મહાયુદ્ધ ઈ. સ. પૂર્વે ૩૧૦૨માં લડાયું હશે. જયારે જુદા જુદા વિદ્વાનોના તારણ અનુસાર એ યુદ્ધ ઈ. સ. પૂર્વે ૨૫૦૦માં કે ઈ. સ. પૂર્વે ૧૪૫૦માં કે ઈ. સ. પૂર્વે ૯૫૦માં ખેલાયું હોવું જોઈએ. આ બાબત વિચાર-વિમર્શ કરીને નિર્ણય ઉપર આવવા માટે સંમેલનો અને પરિષદો થે યોજાયાં છે, પણ તે છતાં આ મહાયુદ્ધના સમય અંગે હજુ એકવાક્યતા સાધી શકાઈ નથી. પચાસ રૂપિયાની કિંમતના ઉપર્યુકત પુસ્તક (પ્રકાશક : ધ એકેડેમિક પ્રેસ, હરિયાણા)માં તેના લેખકે, ખગોળશાસ્ત્રીય પુરાવાના આધારે મહાભારતનો સમય ઈ. સ. પૂર્વે ૧૪૨૪-૧૪૧૪ હોવાનું પ્રતિપાદન કરવા પ્રયાસ કર્યો છે, પણ આ કોયડાના ઉકેલની દિશામાં એ ભાગ્યે જ એક ડગલું આગળ લઈ જતું હશે.
આમ, એકલા તર્કથી કોઈ વાતના તંતનો અંત આવતો નથી. ચિત્તશુદ્ધિ વિના એકલું તર્કકૌશલ તસ્વનિર્ણયમાં વિફળ રહે છે એટલું જ નહિ, તે મિથ્યાભિમાનને પોષે છે. આથી કોરી દાર્શનિક ચર્ચા સંસારવૃદ્ધિમાં પરિણમે એ પણ સંભવિત છે.૧૫ માટે, દાર્શનિક વિવાદથી બચવાનો અનુરોધ કરીને, અધ્યાત્મયોગી આનંદઘનજી મહારાજે વિભિન્ન મતોના આ અરણ્યને સાધકે કઈ રીતે વટાવી જવું એ અંગે પથદર્શન કરતાં કહ્યું છે કે,
... ................. પક્ષપાત સબ ઠંડી, રાગદ્વેષ-મોહ પખાવજત, આતમરું રઢ મંડી, આતમ ધ્યાન કરે જો કોઉં, સો ફિર ઇણમેં નાવે; વા જાલ બીજું સહુ જાણે, એક તત્ત્વ ચિત્ત ચાલે,
જેણે વિવેક ધરી એ ૫ખ ગ્રહીઓ, તે તત્ત્વજ્ઞાની કહીએ.' અર્થાત્ દાર્શનિક વિવાદમાં ન અટવાતાં સાધનામાં લાગી જવું એ જ સાધકને માટે શ્રેયસ્કર માર્ગ છે.
જે દર્શનોને ખોટાં-મિઆદર્શન-માનવામાં આવે છે તે હકીકતે તો
| SR No. | 005904 |
| Book Title | Aapne Aatmnirikshan Karishu |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Amarendravijay |
| Publisher | Aatmjyot Prakashan |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 192 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |