________________
હવે તે જાગે ! તો સ્વપ્નમાં પણ ન હોય! પણ એ જ જગતને સાંભળવું પડ્યું ને જવું પડ્યું કે જગતને એ અજોડ સત્તાધીશ હિટલર ઘડીના છઠ્ઠા ભાગમાં ક્યાંય ફેંકાઈ ગયે. એનું આજે વિશ્વના પટ પર નામનિશાન પણ નથી–એનું નામ ભૂંસાઈ ગયું. એની પાછળ એના સ્મરણની એક ખાંભી ઊભી કરનાર પણ કેઈ નથી. કહો. જે સુખને માટે લેકે ઈર્ષાની અગનમાં બળતા હતા, એ હિટલર અને એનું સુખ ક્યાં ગયાં? દુનિયાના કેઈપણ માણસને કહેવું જ પડશે, કે એ સુખ પિતાનું ન હતું, પણ પારકું હતું. માગી લાવેલું હતું–ક્ષણભંગુર હતુંસંધ્યાના રંગ જેવું અલ્પજીવી હતું!. રડતા આવ્યા પણ હસતા જાઓ
એક કવિ કહે છે: * “જબ તુમ આયે જગતમેં, જગત હસત તુમ રેત; અબ કરણી ઐસી કરે, તુમ હસત જગ રેત.”
આ ચાર પંક્તિઓ પર જરા વિચાર કરે. આપણે જગતમાં આવ્યા, જન્મ લીધો ત્યારે રડતા હતા, તે વખતે આપણે નિર્દોષ કાળ હતે. નિર્દોષ જીવનને લીધે આપણે શું કરીએ છીએ, એ આપણે જાણતા નહોતા, આપણે શા માટે આવ્યા છીએ? સુખ શું? ને વાસ્તવિક સુખનાં સ્વપ્નાં શાં? એ આપણે સ્કૂલ રીતે સમજતા નહોતા એટલે રડતા હતા. એ સમયે નિર્દોષ બાળકને જોઈ ઘરનાંને ગામનાં માણસો હસતાં હતાં, કારણ કે શેઠને ત્યાં પુત્ર જન્મે એટલે આનંદજન્ય હાસ્ય જ હોય ને? પણ હવે તે આપણે સમજણા થયા, વિચારક થયા, વેપારી થયા, પ્રૌઢ બુદ્ધિવાળા થયા. હવે દુનિયા
